nghĩa với việc tách rời cuốn sách đó. Tính gắn kết của câu chữ, độ tuần tự
của lập luận và trần thuật qua các trang giấy đều mất đi. Những gì nghệ
nhân La Mã cổ xưa dệt lại với nhau khi lần đầu tiên tạo ra sách chép tay nay
lại bị tách rời. Sự yên tĩnh, từng là “một phần ý nghĩa” của sách nay cũng bị
mất đi. Xung quanh mỗi trang hoặc mỗi đoạn văn trên Google Book Search
là tập hợp các đường liên kết, công cụ, thẻ nội dung và quảng cáo, tất cả
đều háo hức chiếm được một phần trong sự chú ý phân tán của độc giả.
Theo Google, với niềm tin rằng hiệu quả là cái tốt trên hết, cùng mong
muốn “đưa người dùng vào và ra thật nhanh”, việc tách rời từng trang sách
không gây thiệt hại gì và chỉ mang tới lợi ích. AdamMathes, quản lý của
Google Book Search, tin rằng “sách có một cuộc sống ngoại tuyến sôi
động” nhưng ông nói sách có thể “có một cuộc sống trực tuyến còn thú vị
hơn nhiều”.
[321]
Thế nào là một cuộc sống thú vị hơn với một cuốn sách?
Khả năng được tìm thấy chỉ là khởi đầu. Google nói họ muốn chúng ta có
thể “cắt và thái” nội dung của những cuốn sách số mình tìm thấy, làm tất cả
mọi việc như “kết nối, chia sẻ và tổng hợp” thường thấy với nội dung Web
mà “bạn không thể dễ dàng làm với sách in”. Công ty cho ra mắt một công
cụ cắt-và- dán “cho phép bạn dễ dàng cắt xén và xuất bản các đoạn văn từ
các cuốn sách công cộng trên blog hoặc website của bạn”.
[322]
cũng khai trương một dịch vụ có tên Popular Passages để nêu bật những
đoạn trích ngắn từ những cuốn sách thường xuyên được trích dẫn, và với
một số đầu sách, Google còn bắt đầu hiển thị “những đám mây từ ngữ” cho
phép độc giả, theo lời công ty, “khám phá cuốn sách chỉ trong 10 giây”.
[323]
Sẽ thật ngốc nghếch nếu phàn nàn về những công cụ như vậy. Chúng
thật sự hữu ích. Tuy nhiên chúng cũng cho ta thấy rõ rằng đối với Google,
giá trị thật sự của một cuốn sách không phải là một tác phẩm trọn vẹn mà là
một tập hợp dữ liệu để khai thác. Không nên nhầm lẫn thu viện vĩ đại mà
Google đang vội vã tạo ra với những thu viện mà chúng ta biết từ trước tới
giờ. Đó không phải là một thư viện sách. Đó là một thư viện các đoạn văn.
Điều trớ trêu trong nỗ lực mang tới hiệu quả đọc sách cao hơn là Google đã
