thường được dùng để hỗ trợ quan điểm cho rằng sự phụ thuộc ngày càng
lớn vào các cơ sở dữ liệu trực tuyến không có gì xấu.Web giúp chúng ta
không phải nhớ mà dành nhiều thời gian hơn cho tư duy sáng tạo. Tuy
nhiên so sánh đó là sai lầm.Máy tính bỏ túi giảm tải áp lực cho trí nhớ hiệu
dụng của chúng ta, giúp chúng ta dành cái kho tàng ngắn hạn mang tính
thiết yếu đó để thực hiện lý luận trừu tượng. Trải nghiệm từ các sinh viên
toán học cho thấy máy tính bỏ túi giúp bộ não dễ dàng chuyển ý tưởng từ trí
nhớ hiệu dụng sang trí nhớ dài hạn và mã hóa thành các lược đồ khái niệm
vốn rất quan trọng trong quá trình hình thành tri thức. Nhưng Web có ảnh
hưởng rất khác.Web đặt thêm áp lực cho trí nhớ hiệu dụng của chúng ta,
không chỉ phân tán tài nguyên khỏi khu vực lý luận cao hơn mà còn cản trở
quá trình hợp nhất trí nhớ dài hạn cùng sự phát triển các lược đồ. Máy tính
cầm tay, một công cụ mạnh mẽ nhưng mang tính chuyên biệt cao, cuối cùng
lại trở thành công cụ trợ giúp trí nhớ. Nhưng Web là công nghệ của sự lãng
quên.
ĐlỀU GÌ QUYẾT ĐỊNH những thứ chúng ta nhớ và quên?Chìa khóa cho
quá trình hợp nhất trí nhớ là sự tập trung. Để luu giữ ký ức rõ ràng và hình
thành liên kết giữa những ký ức này đòi hỏi tập trung tinh thần cao độ và
được củng cố thêm khi lặp lại trải nghiệm hoặc gắn bó với cảm xúc hoặc trí
tuệ. Càng tập trung cao độ thì ký ức càng rõ ràng hơn. Kandel nhận định:
“Để trí nhớ tồn tại được thì thông tin đến phải được xử lý chu đáo, tỉ mỉ và
liên kết một cách có ý nghĩa và hệ thống với những kiến thức đang có sẵn
trong bộ nhớ”.
[380]
Nếu chúng ta không thể tập trung vào thông tin trong
trí nhớ hiệu dụng thì nó chỉ tồn tại cho đến khi tế bào thần kinh giữ thông
tin đó vẫn duy trì được nguồn điện - nhiều nhất là vài giây. Sau đó thông tin
sẽ biến mất, không để lại hoặc để lại rất ít dấu tích trong tâm trí.
Sự tập trung nghe có vẻ rất thanh tao - theo lời của nhà tâm lý học phát triển
Bruce McCandliss thì đó là “con ma trong đầu”
[381]
- tuy nhiên nó là một
trạng thái vật chất thật sự và tạo ra ảnh hưởng vật chất trong suốt bộ não.
