học cách kiểm soát cách bạn tư duy và những điều bạn tư duy,” David
Foster Wallace nói trong lễ phát bằng tốt nghiệp tại trường Cao đẳng
Kenyon năm 2005. “Điều đó có nghĩa là phải nhận thức và ý thức được việc
lựa chọn những thứ mình chú tâm vào và lựa chọn cách tạo ra ý nghĩa từ
trải nghiệm”. Từ bỏ quyền kiểm soát đó nghĩa là “thường xuyên phải gặm
nhấm cảm giác vừa sở hữu vừa đánh mất một thứ vô hạn”.
[383]
người có tâm lý bất ổn - hai năm rưỡi sau bài phát biểu, ông đã treo cổ tự
vẫn - Wallace đặc biệt hiểu những gì liên quan tới việc chúng ta lựa chọn
hoặc không lựa chọn tập trung tâm trí. Chúng ta đánh liều nhượng quyền
kiểm soát sự chú ý. Mọi điều mà các nhà thần kinh học khám phá được về
các hoạt động phân tử và tế bào của bộ não con người đều nhấn mạnh quan
điểm đó.
Socrates có thể nhầm lẫn về ảnh hưởng của việc viết lách nhưnglại rất thông
thái khi cảnh báo chúng ta về việc coi thường tài sản quý báu của trí nhớ.
Lời tiên tri của ông về một công cụ sẽ “tạo ra sự lãng quên” trong tâm trí,
mang tới “một phương thức nhắc nhớ chứ không phải ghi nhớ” ngày càng
phổ biến cùng sự ra đời của Web. Lời tiên tri chỉ sớm chứ không sai. Trong
tất cả những hy sinh của chúng ta khi cống hiến bản thân cho phương tiện
phổ dụng Internet thì sự hy sinh cao cả nhất có lẽ là một loạt các kết nối
trong tâm trí. Rõ ràng bản thân Web là một mạng lưới các kết nối, tuy nhiên
những siêu liên kết nối các bit dữ liệu trực tuyến không giống chút nào với
các khớp thần kinh trong bộ não của chúng ta. Các liên kết trên Web chỉ là
những địa chỉ, những thẻ phần mềm đơn giản giúp chuyển trình duyệt tới
một trang thông tin khác. Theo Ari Schulman, các kết nối của bộ não
“không chỉ đơn thuần giúp truy cập vào bộ nhớ mà còn hình thành nên các
ký ức theo rất nhiều cách”.
[384]
Các liên kết của Web không giống các liên
kết của chúng ta - và cho dù chúng ta có dành bao nhiêu giờ để tìm kiếm và
lướt Web thì chúng cũng không bao giờ biến thành các liên kết của chúng ta
được. Khi chúng ta giao bộ nhớ cho một chiếc máy, chúng ta cũng giao đi
một phần quan trọng trong trí thông minh và bản sắc của mình. Để kết thúc
