Tỷ lệ lợi nhuận hoạt động có thể là thước đo chính giúp nhà quản lý theo dõi
hoạt động của doanh nghiệp. Lý do không phải là vì nhiều doanh nghiệp ràng buộc
tiền thưởng với mục tiêu tỷ lệ lợi nhuận hoạt động, mà vì các nhà quản lý không
thuộc bộ phận tài chính không có nhiều quyền kiểm soát đối với những khoản mục
mà cuối cùng sẽ được trừ đi để tính tỷ lệ lợi nhuận thuần, như lãi vay và thuế. Vì
vậy, tỷ lệ lợi nhuận hoạt động là một chỉ báo tốt cho biết hiệu quả làm việc của các
nhà quản lý xét trên khía cạnh tổng thể.
Đường xu hướng đi xuống ở tỷ lệ lợi nhuận hoạt động là đèn vàng nhấp nháy.
Nó cho biết giá vốn hàng bán và chi phí hoạt động đang tăng nhanh hơn doanh thu,
và điều này ít khi là dấu hiệu tốt. Cũng như với tỷ lệ lợi nhuận gộp, chúng ta sẽ dễ
dàng thấy được các xu hướng trong kết quả hoạt động khi nhìn vào các con số phần
trăm, hơn là các số liệu thô. Một thay đổi trong tỷ lệ phần trăm không chỉ cho biết
xu hướng thay đổi, mà còn cho biết thay đổi đó lớn đến độ nào.
TỶ LỆ LỢI NHUẬN THUẦN
Tỷ suất lợi nhuận thuần (net profit margin percentage), hay còn được gọi là tỷ
lệ lợi nhuận thuần (net margin) cho doanh nghiệp biết, với mỗi đồng doanh thu thu
được, doanh nghiệp còn lại được bao nhiêu sau khi trừ đi tất cả những khoản phải
trả − như nhân sự, nhà cung cấp, bên cho vay, chính phủ, v.v… Nó cũng còn được
biết đến với tên gọi tỷ lệ lợi nhuận trên doanh thu (return on sales, hay ROS). Một
lần nữa, nó chỉ đơn giản là kết quả phần trăm thu được khi lấy lợi nhuận thuần chia
cho doanh thu:
Tỷ lệ lợi nhuận
thuần
=
Lợi
nhuận
thuần
=
248
=
2,8%
Doanh thu
8.689
Lợi nhuận thuần là dòng cuối cùng trên báo cáo kết quả kinh doanh mà ai
cũng có thể thấy rõ, vì vậy tỷ lệ lợi nhuận thuần cũng là tỷ lệ kết quả kinh doanh ở
dòng cuối đó. Tỷ lệ lợi nhuận thuần giữa các ngành có mức biến thiên rất cao.
Chẳng hạn tỷ lệ lợi nhuận thuần ở hầu hết các ngành bán lẻ khá thấp. Trong khi ở
một số ngành sản xuất, nó lại có thể tương đối cao. Điểm so sánh tốt nhất cho tỷ lệ
lợi nhuận thuần là hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp trong các giai đoạn trước
đó và hiệu quả tương ứng của nó với các doanh nghiệp tương tự, trong cùng ngành.
Tất cả những tỷ lệ mà chúng ta vừa xem xét cho tới lúc này đều chỉ sử dụng số
liệu trong bản báo cáo kết quả kinh doanh. Bây giờ, chúng tôi muốn giới thiệu thêm
