Tử số của tỷ lệ này là khoản phải thu cuối kỳ, được lấy từ bảng cân đối kế toán
ở cuối giai đoạn mà chúng ta đang xét. Mẫu số là doanh thu trên ngày – doanh thu
hàng năm chia cho 360 ngày. Công thức và phép tính mẫu tỷ lệ này có dạng như
sau:
Kỳ thu tiền
bình quân
=
A/R cuối
kỳ
=
1.312
=
54,5
Doanh
thu/ngày
8.689/360
Nói cách khác, khách hàng của doanh nghiệp thường thanh toán hóa đơn với
thời gian trung bình là khoảng 54 ngày.
Tất nhiên, chính ở đây mở ra lộ trình cải thiện nhanh chóng tình trạng tiền mặt
của doanh nghiệp. Tại sao lại mất nhiều thời gian đến vậy? Có phải khách hàng
không hài lòng vì sản phẩm có lỗi hỏng hay dịch vụ kém? Nhân viên bán hàng quá
dễ dãi khi đàm phán các điều khoản trong hợp đồng? Nhân viên thu công nợ nản
lòng hoặc làm việc kém hiệu quả? Mọi người phải dồn sức mày mò phần mềm
quản lý tài chính mới cập nhật? DSO giữa các ngành, các khu vực, các nền kinh tế
và các mùa vụ có sự khác biệt rất lớn, nhưng dù thế nào thì: nếu giảm được tỷ lệ
này xuống còn 45 hoặc 40 ngày, doanh nghiệp có thể cải thiện đáng kể tình trạng
tiền mặt của mình. Đây là ví dụ căn bản về một hiện tượng quan trọng, cụ thể là
ban quản lý làm việc cẩn trọng có thể cải thiện bức tranh tài chính của một hoạt
động kinh doanh mà không cần thay đổi doanh thu hay chi phí.
DSO cũng là tỷ lệ chính yếu đối với những người đang cẩn trọng thương thảo
các điều khoản cho một vụ mua lại tiềm năng. DSO cao có thể là cờ đỏ, ở chỗ nó
gợi ý rằng khách hàng đang không thanh toán hóa đơn đúng hẹn. Có thể bản thân
khách hàng đang gặp khó khăn về tài chính. Có thể hoạt động quản lý tài chính và
điều hành của doanh nghiệp mục tiêu quá yếu kém. Có thể, như ở Sunbeam, có một
chiêu trò thẩm mỹ tài chính lập lờ nào đó đang diễn ra. Chúng ta sẽ quay trở lại với
DSO trong Phần VII, trong nội dung về quản lý vốn lưu động; còn bây giờ, bạn chỉ
cần lưu ý rằng, theo định nghĩa nó là một con số bình quân được điều chỉnh.
Bởi lẽ đó, điều quan trọng là những kẻ đang cẩn trọng thương thảo điều khoản
kia phải nhìn vào thời gian của các khoản phải thu – tức là, những hóa đơn cụ thể
đó có thời gian bao nhiêu lâu và chúng có cả thảy là bao nhiêu. Rất có thể có một