Lợi nhuận hoạt động − có được khi lấy lợi nhuận gộp trừ đi các chi phí hoạt
động hay SG&A, bao gồm các khoản khấu hao tài sản hữu hình và tài sản vô hình
− còn được gọi tắt là EBIT (đọc là i-bit). EBIT là từ viết tắt của thu nhập trước thuế
và lãi vay (earnings before interest and taxes). (Nên nhớ rằng thu nhập chỉ là một
cách gọi khác của lợi nhuận). Những khoản chưa bị trừ khỏi doanh thu là lãi vay và
thuế. Tại sao lại chưa? Vì lợi nhuận hoạt động là lợi nhuận mà doanh nghiệp có
được từ hoạt động kinh doanh mà mình tham gia – tức, từ hoạt động. Các khoản
thuế không thực sự liên quan đến hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Và chi phí
lãi vay thì phụ thuộc vào việc doanh nghiệp lấy vốn từ vay nợ, hay từ vốn chủ sở
hữu (chúng tôi sẽ giải thích rõ sự khác biệt này ở chương 11). Cơ cấu tài chính của
doanh nghiệp không hề nói lên điều gì về hiệu quả của doanh nghiệp trên phương
diện hoạt động.
Lợi nhuận hoạt động, hay EBIT, là một thước đo hiệu quả để đánh giá công
tác quản lý doanh nghiệp. Khoản mục này được tất cả các bên liên quan theo dõi
chặt chẽ, vì nó đo lường cầu tổng thể đối với sản phẩm − dịch vụ (doanh thu) của
doanh nghiệp, lẫn hiệu suất cung cấp các sản phẩm − dịch vụ (chi phí) đó. Ngân
hàng và các nhà đầu tư nhìn vào lợi nhuận hoạt động để đánh giá liệu doanh nghiệp
có đủ khả năng trả nợ và mang lại lợi tức cho cổ đông không. Các nhà cung cấp thì
nhìn vào đó để xem xét liệu doanh nghiệp có khả năng thanh toán hóa đơn không.
(Tuy vậy, như chúng ta sẽ thấy ở phần sau, lợi nhuận hoạt động không phải là thước
đo chuẩn nhất cho việc này). Các khách hàng lớn phân tích lợi nhuận hoạt động để
xác định xem liệu doanh nghiệp có đang làm ăn hiệu quả và có khả năng duy trì ổn
định không. Ngay cả những nhân viên khôn ngoan cũng kiểm tra lợi nhuận hoạt
động. Lợi nhuận hoạt động ổn định và tăng trưởng sẽ gửi đi thông điệp rằng, các
nhân viên có thể tiếp tục công việc và có cơ hội thăng tiến.
Lợi nhuận hoạt động hay EBIT
Lợi nhuận hoạt động (operating profit) có được khi lấy lợi nhuận gộp trừ đi
chi phí hoạt động, bao gồm các khoản khấu hao tài sản hữu hình và tài sản vô hình.
Nói cách khác, nó thể hiện lợi nhuận được tạo ra từ hoạt động kinh doanh.
Tuy nhiên, hãy nhớ rằng những định kiến tiềm tàng cũng có thể tác động đến
lợi nhuận hoạt động. Có bất kỳ khoản trả một lần nào không? Dòng khấu hao thì
thế nào? Như chúng ta đã thấy, doanh nghiệp có thể điều chỉnh khấu hao để tác
động đến lợi nhuận theo cách nào đó. Từng có thời gian, các nhà phân tích của Phố
Wall theo dõi sát sao lợi nhuận hoạt động − hay EBIT − của các doanh nghiệp.
