Chúng ta đã nhảy cóc từ chủ đề này tới chủ đề kia, từ triết gia này tới
triết gia khác, vòng quanh Trái đất qua ba thiên niên kỷ; như một chuyến du
lịch trọn gói phát cuồng. Nhưng chẳng ai trải qua được bước đầu dẫn vào
triết học trừ phi, ít nhất là trong một trường hợp, họ được dấn sâu hơn chút
nữa vào tâm trí của một triết gia nào đó. Chúng ta đã lướt qua hai tác phẩm
nổi tiếng của John Stuart Mill, Utilitarianism (Thuyết duy lợi) và On Liberty
(Bàn về Tự do). Tác phẩm đầu cho chúng ta biết rằng điều tốt lành là hạnh
phúc; tác phẩm sau, rằng hạnh phúc đòi hỏi phải có tự do cá nhân. Tiểu luận
hầu như cũng nổi tiếng như vậy của ông, The Subjection of Women (Sự lệ
thuộc của Phụ nữ) (1869) cho chúng ta biết rằng những điều nói trên là
nhằm tới tất cả mọi người, không chỉ là những người nam giới trưởng thành.
Con người chính trị thực tiễn nơi Mill nhắm vào một sự lạm dụng hoàn
toàn cụ thể và (ít ra trên lí thuyết) dễ dàng chữa trị; ‘sự lệ thuộc hợp pháp
của một giới tính vào giới tính khác thì sai trong tự thân nó, và giờ đây là
một trong những trở ngại chính cho sự cải thiện của con người; … nó phải
được thay thế bằng một nguyên tắc về sự bình đẳng hoàn toàn’. Luật gia
đình hiện nay, ông biện giải, rốt cuộc là biến những người vợ thành nô lệ.
Ông dùng từ hoàn toàn theo nghĩa đen, như mô tả của ông về vị thế hợp
pháp trong Chương 2 cho thấy. Tuy nhiên điều ông muốn thay đổi là toàn bộ
những thông lệ và những quan điểm mà chúng khước từ những cơ hội giáo
dục bình đẳng dành cho phụ nữ và do đó khước từ sự tiếp cận bình đẳng,
theo khả năng, mọi nghề nghiệp và vị thế có ảnh hưởng, uy thế trong xã hội.
Bất kì triết lí có ảnh hưởng lớn nào cũng cần tới những người thụ
hưởng ở dạng tiềm năng, ngay cả trong những trường hợp mà lợi ích có thể
là tưởng tượng. Khi tìm kiếm sự cải thiện số phận của phụ nữ, Mill có rất
nhiều người thụ hưởng để nhắm tới. Nhưng ông tin rằng số người ủng hộ
những quan điểm của ông là cả 100 phần trăm nhân loại, chứ không chỉ 50.
Ông viết về sự bất công đối với phụ nữ và về tổn thất đối với cuộc sống của
họ trong những điều kiện hiện hữu, nhưng ông viết hầu như cũng nhiều như
vậy về tổn thất của tất cả mọi người. Sự bóp nghẹt tài năng của phụ nữ là ‘sự
bạo ngược đối với họ và là một sự tổn hại cho xã hội’. Lịch sử cho chúng ta
