TRIẾT HỌC - Trang 32

Tới đây, là luận cứ của Hume. Nó khởi đầu ở điểm mà chúng ta đều

biết rõ, vì hết thảy chúng ta thường dựa trên những gì mà người khác bảo
cho chúng ta biết. Thường thì không có vấn đề, nhưng đôi khi điều chúng ta
được chỉ bảo hóa ra là sai lạc. Đôi khi chúng ta nghe được những điều mâu
thuẫn nhau từ hai người, do vậy chúng ta biết rằng ít nhất thì một trong hai
người đã sai, ngay cả khi chẳng bao giờ chúng ta biết được người nào đã sai.
Và chúng ta cũng biết đôi chút, rằng điều gì đã dẫn tới những tường thuật sai
lạc: vì tư lợi, muốn bảo vệ những người khác, bênh vực một lí tưởng mà ta
gắn bó, muốn có một câu chuyện lí thú để kể, sai lầm một cách thật thà khờ
dại, tin tưởng một cách không phê phán những tường thuật trước đó, trò
ranh mãnh vân vân. Hầu hết chúng ta, đôi khi trong đời cũng mắc sai lầm
theo những cách vừa kể trên, thế nên không chỉ do quan sát những người
khác (như một số điều mà Hume gợi ý) mà chúng ta có được hiểu biết nói
trên. Chúng ta đều biết rằng lời kể của con người đôi khi phải được xử lí
thận trọng, và trong một số trường hợp cần phải rất thận trọng.

Giả dụ tôi kể với bạn rằng tuần trước tôi lái xe, vào buổi sáng giáp lúc

trưa một ngày bình thường như mọi ngày trong tuần, qua suốt thành phố
Luân Đôn từ phía bắc tới nam, mà không hề gặp một người hoặc một xe cộ
nào trên đường - không có lấy một chiếc xe hơi, hoặc xe đạp, hoặc một
người bộ hành; chỉ đơn giản là ngẫu nhiên mọi người đều ở chỗ nào khác
đúng lúc tôi lái xe ngang qua. Có thể bạn sẽ tự hỏi phải chăng đó là cách nói
thái quá một cách vô lí rằng đường phố vắng lặng một cách khác thường,
hoặc tôi đang thử thách tính cả tin của bạn, hoặc tôi đang kể lại một giấc
mơ, hoặc có thể tôi phát điên chăng, nhưng có một lựa chọn mà bạn không
sẵn sàng xem xét một cách nghiêm túc đó là điều tôi thuật lại là đúng sự
thật. Bạn có thể tự nhủ hầu như bất cứ điều gì dù không chắc xảy ra, cũng
còn có khả năng xảy ra hơn là điều tôi thuật lại.

Rất có thể bạn có lí. Ngay cả khi điều tôi nói quả thực là đúng (là điều

hầu như có thể quan niệm được, vì không có ai bị buộc phải có mặt trên lộ
trình của tôi vào thời điểm đó, nên họ có thể đã quyết định có mặt tại nơi
khác) thì vẫn chẳng hữu lí chút nào để khiến bạn tin vào nó, nếu lí do duy

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.