nhất để bạn tin chỉ vì tôi đã nói thế. Giả như bạn đi cùng tôi và chính mắt
bạn nhìn thấy đường phố trống vắng, thì lại là chuyện khác; nhưng chúng ta
đang nói về trường hợp bạn dựa trên lời kể của tôi.
Có lẽ bạn có thể thấy là luận cứ của Hume bắt đầu được định hình. Căn
cứ vào vai trò mà nó phải có trong việc củng cố niềm tin tôn giáo, thì một sự
kiện mầu nhiệm chắc chắn phải là một sự kiện mà kinh nghiệm của chúng ta
bảo cho chúng ta biết rằng nó không có khả năng xảy ra. Bởi lẽ nếu nó là
thứ có thể xảy ra rất dễ dàng, thì bất kì tay lang băm già nào với chút may
mắn hoặc biết tính đúng thời điểm đều có thể nắm lấy cơ hội để tuyên bố
rằng mình có thẩm quyền thiêng liêng. Nhưng nếu nó rất đỗi không chắc có
thật, thì chỉ có lời kể đáng tin cậy nhất mới có thể đủ mạnh để xác lập nó. Bị
buộc phải chọn lựa giữa hai điều không chắc có thật, thì người khôn ngoan,
như Hume bảo cho chúng ta biết, làm cho niềm tin tương xứng với chứng
cứ, sẽ chọn điều mà ông ta thấy là bớt phần không chắc có thật ít hơn. Như
vậy,nó phải là lời chứng của những nhân chứng mà sự dối trá của nó là mơ
hồ hơn so với sự xuất hiện của những sự kiện mà nó thuật lại. Và đó là một
đòi hỏi quá cao, vì như chúng ta đã thấy, những sự kiện thực sự phải rất mơ
hồ.
Giờ đây, trên lí thuyết, điều hoàn toàn khả hữu là chúng ta có thể có
được chứng cứ đủ mạnh. Nhưng nó cũng đủ để gây ra mối ngờ vực nghiêm
trọng là liệu chúng ta, trên thực tế, quả thực có được chứng cứ thích đáng
cho bất kì phép mầu nào hay không. Chúng ta biết rằng những nhân chứng
có thể sai lầm, hoặc bị người khác cố tình lừa gạt. Nhiều người trong chúng
ta có trải nghiệm về việc chính chúng ta bất đồng với ai đó cũng là nhân
chứng như chúng ta về những sự kiện được tường thuật, thường chỉ cách
khoảng một hoặc hai ngày sau đó. Nhiều tường thuật về các điều mầu nhiệm
đến với chúng ta thông qua những người không phải là nhân chứng, và được
viết ra hoặc nói tới nhiều năm sau khi sự kiện xảy ra. Phần lớn những tường
thuật như vậy đến từ những người ủng hộ tôn giáo mà những thứ được cho
là phép mầu đó được dùng để củng cố tôn giáo đó. Một tòa án sẽ chọn giải
pháp mà theo đó những nhân chứng thuộc loại này là không đáng tin cậy -