chống lại Sự kiện, và phản ứng hợp lí của chúng ta sẽ không phải là niềm tin
mà là thái độ lúng túng và không xác quyết.
Hãy lưu ý những từ trong ngoặc ‘trên lí thuyết’. Hume không nghĩ rằng
chúng ta lại có thể gặp tình huống đó trong thực tế, và ông đưa ra một số lí
do giải thích tại sao không thể. Nếu như ông sống ở thời chúng ta, hẳn ông
đã nói thêm rằng những nghiên cứu tâm lí học đã phát hiện một số sự kiện
gây kinh ngạc về tính không đáng tin cậy của kí ức và lời kể của con người,
nhưng không chỉ ra dấu hiệu về sự hướng tới bất kì một loạt những điều kiện
theo đó sự đáng tin cậy của họ là hoàn toàn được xác quyết. Chúng ta cũng
không mong đợi điều đó, căn cứ vào một loạt những nhân tố gây rối mà
Hume đã liệt kê.
Hình 5. Phép mầu về Những ổ bánh mì và Cá, được mô tả qua một bức tranh vào thế kỉ 6.
Thực phẩm cho 5.000 người? Hay chỉ là đề tài đề suy ngẫm?
Trích Matthew 14:19-21: Chúa hóa bánh ra nhiều… [Ngài] lấy năm cái bánh và hai con cá đó,
ngửa mặt lên trời mà tạ ơn; rồi bẻ bánh ra đưa cho môn đồ, môn đồ phát cho dân chúng… Số
người ăn ước chừng năm ngàn, không kể đàn bà con nít. [người dịch trích dẫn]
Trong bản chất của nó, điều này chính là luận cứ của Hume. Thật
không gây ngạc nhiên, nó đã gây ra nhiều tranh cãi, và hiện vẫn đang gây
tranh cãi. Dưới đây là hai điểm chính, để cho thấy nét đặc biệt của luận cứ
của Hume. Chúng cũng minh họa rõ nét hai đặc trưng thường thấy trong
tranh luận triết lí và trong những tranh luận nói chung, thế nên rất đáng để
