TRIẾT HỌC - Trang 77

do các đối thủ của họ viết lại!), chắc chắn là họ đã vượt quá sức của chính
họ. Không một ai, khi nghĩ rằng tri thức chỉ gồm những gì bạn nhận biết, có
thể khẳng định mình biết được là cái không thể nhận biết lại hiện hữu, vì đó
không phải cái mà bạn có thể nhận thấy được. (Vì nói vậy cũng có nghĩa
như thể khẳng định ta có thể nghe được rằng cái không thể nghe thấy thì
hiện hữu).

Một nhà duy nghiệm khi cho rằng chỉ có tri giác đem lại tri thức không

cần phải nói rằng bản thân quá trình tri giác không hề có sự tham dự của tư
duy, và điều chúng ta có được là tri giác thuần túy không nhiễm chút tư duy
nào. Nhưng ngay cả khi nhìn cái bàn và thấy rằng trên đó có một cây bút, thì
điều đó cũng đòi hỏi nơi tôi nhiều hơn cái việc chỉ ghi nhận thụ động những
mô hình của ánh sáng lọt vào mắt tôi. Tôi cần phải biết chút ít về những cây
bút, tối thiểu là chúng trông ra làm sao, và rồi sử dụng cái hiểu biết đó, nếu
không tôi sẽ nhìn cái bút không hơn gì cái máy chụp hình mà tôi dùng để
chụp cái bút. Tri giác là diễn giải, trong khi cái máy chụp hình chỉ ghi nhận
những mô hình của ánh sáng. Như thế một chủ nghĩa duy nghiệm bớt phần
thô ráp sẽ thừa nhận rằng sự phân loại, tư duy, suy luận, và lí trí, tất cả cũng
có vai trò chính đáng của chúng. Nhưng nó sẽ giữ quan điểm rằng hầu như
tự chúng không thể tạo ra bất kì tri thức nào. Ý kiến rằng không hề có tri
giác nào lại không có tư duy trong đó có thể đúng; nhưng ý kiến rằng không
hề có tri thức nào lại không kèm theo tri giác cũng có thể đúng. Rốt cuộc,
mọi tri thức đều bị quy định bởi tri giác; chúng có thể vượt qua tri giác,
nhưng chúng đều phải xuất phát từ nó.

Nhà duy nghiệm có thể cống hiến một luận cứ thuyết phục cho quan

điểm này; bất kì ai muốn là nhà duy lí phải có sẵn câu trả lời. Trong tri giác,
theo cách nào đó chúng ta tiếp xúc với những sự vật quanh ta; chúng tác
động lên những giác quan của chúng ta. Nhưng nếu chúng ta cố gắng suy
nghĩ hoàn toàn độc lập với tri giác, thì đâu là mối liên kết giữa chúng ta và
những sự vật mà chúng ta đang nỗ lực để tư duy về chúng? Vì nếu không có
mối liên kết như thế, thì ngoài kia là thực tại, và nơi đây chúng ta tách ra để
suy nghĩ về chính chúng ta. Điều đó xem ra như thể một phương thức hoàn

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.