đúng như những gì ông nói - tôi không thấy lí do thuyết phục nào để nghĩ
rằng ông đã không nghĩ như vậy. Trong Phần 2 của tập Discourse, chúng ta
thấy ông nỗ lực để trấn an những độc giả có thể nghĩ về ông như một nhà cải
cách xã hội, chính trị, hoặc thần học: ‘Không hề có đe dọa tới bất kì thể chế
của nhà nước, đây chỉ là những niềm tin của riêng tôi mà tôi muốn rốt ráo
chấn chỉnh lại.’ (Thật là thận trọng, và là một nỗ lực rất hay, nhưng không
hoàn toàn thuyết phục, phải không? Như thể ông sẽ không đề xuất hệ thống
những niềm tin được chấn chỉnh của ông với bất kì ai khác!). Rồi trong Phần
3, ông thực hiện những bước nhằm đảm bảo rằng cuộc sống của ông vẫn
tiếp diễn như bình thường trong khi những niềm tin của ông bị treo lửng, vì
‘trước khi bắt đầu xây dựng lại ngôi nhà của bạn, bạn phải cung cấp cho
chính bạn một nơi ở nào đó trong khi việc xây cất được tiến hành’. Như thế,
ông sẽ hoàn toàn chấp nhận, tuy không vướng mắc vào, những quan điểm và
cách ứng xử đúng đắn và chừng mực nhất mà ông thấy quanh ông. Đó là
phiên bản được cải biên của cái mà lẽ ra ông có thể tìm thấy trong ghi chép
của Sextus Empiricus về những khuyến cáo của những nhà hoài nghi cổ đại
- là những người phải thường xuyên đối mặt với cùng vấn đề đó, vì họ
không có ý định xây dựng lại.
Việc phá bỏ được tiến hành như thế nào, và Descartes tìm được những
nền tảng của ông ở đâu? Ở điểm khởi đầu của Phần 4, ông đột nhiên giả đò
trở nên hoàn toàn rụt rè: có lẽ ông muốn bỏ qua đoạn này, vì nó ‘quá siêu
hình và xa lạ với thị hiếu của mọi người’. Nhưng rồi ông cũng nói cho
chúng ta biết. Điều chúng ta đọc thấy trong Phần 4 là một tóm lược vội vã
của tác phẩm được biết tới nhiều nhất của ông, tập Meditations on First
Philosophy (Những Trầm tư về Đệ nhất Triết lí).
Trước hết, hãy treo lửng bất kì niềm tin nào mà bạn thấy dù chỉ gợn
một chút cơ sở khiến gây nghi ngờ (Đừng bận tâm về việc liệu những cơ sở
đó có thực sự khiến bạn cảm thấy nghi hoặc - phần lớn thì chúng không như
vậy, nhưng đó có thể chỉ là sự kiện về riêng bạn mà thôi). Vì những giác
quan đôi khi lừa gạt bạn, vậy hãy xem xét khả năng chúng có thể lừa gạt bạn
bất kì lúc nào, thực sự là chúng có thể lừa gạt bạn mọi lúc - chúng không có
