thời triết cổ truyền đã quá thản nhiên với cuộc đời, coi cuộc đời
chỉ là thiên nhiên, mà thiên nhiên thì ngàn năm vẫn chỉ thế mãi
mà thôi.
Husserl đã nặng lời chỉ trích thái độ trên đây của triết cổ
truyền mà ông gọi chung bằng danh từ thái độ duy nhiên
(naturaliste). Thấy duy nhiên là lối bí, Husserl mới khám phá ra
hiện tượng học. Trong khi thuyết duy nhiên coi vũ trụ có khách
thể tính tuyệt đối, nghĩa là ai nhìn cũng chỉ thấy thế mãi, thì trái lại
Husserl chủ trương rằng: Không có vũ trụ tuyệt đối và cũng không
có chủ thể tuyệt đối. Nếu vũ trụ là đối tượng thì nó chỉ có thể là
đối tượng cho tôi hay cho anh thôi, nó không thể là đối tượng
tuyệt đối, nghĩa là đối tượng không cho ai hết. Đó là ý nghĩa chữ
hiện tượng và hiện tượng học Husserl.
Trong chương này, chúng tôi lần lượt bàn về lập trường của
hiện tượng học và phương pháp của hiện tượng học.
Lập trường hiện tượng học. Lập trường này nằm gọn trong
danh từ hiện tượng học. Muốn hiểu danh từ hiện tượng học của
Husserl cần phải biết ý nghĩa đặc biệt ông dành cho chữ hiện
tượng. Nói thế, vì ai cũng biết không phải chỉ có một thứ hiện
tượng học trong lịch sử triết học, nhưng có: Hiện tượng học của
Kant, và nhất là hiện tượng học của Hégel. Để dễ nhớ những
điểm dị đồng căn bản, chỉ cần nhận định rằng: Hiện tượng học
Hégel là Hiện tượng học về tinh thần, chủ đích của Hégel là
chứng minh rằng tất cả thế giới hiện hữu này chỉ là phản ảnh của
tinh thần con người, lịch sử của vũ trụ cũng chỉ là lịch sử của tinh
thần đó. Trái lại Husserl chủ tâm xây dựng một khoa hiện tượng
học để ghi nhận những biến thái muôn màu của thế giới; hiện
tượng học của ông không dành ưu tiên cho chủ thể như hiện
tượng học về tinh thần của Hégel, nhưng đặt đối tượng và chủ
thể đồng hàng với nhau. Tâm lý học theo tinh thần Hégel có tên là
