ngõ ngoài mà thôi. Phải vào tới giảm trừ yếu tính, chúng ta mới
bước tới hiện tượng học.
Giảm trừ yếu tính là gì? Thưa là “tạm đặt thế giới thiên nhiên
vào trong ngoặc đơn”. Câu này của Husserl chỉ có nghĩa là trong
thái độ giảm trừ yếu tính tôi không hoài nghi và không chối sự
hiện hữu của thế giới thiên nhiên, nhưng chỉ không để tâm, không
chú ý tới sự hiện hữu của nó trong lúc này. Nói cách khác, giảm
trừ yếu tính làm cho đối tượng bỏ mất tính chất hiện hữu của nó,
để chỉ giữ lại yếu tính của nó: Khi đó mỗi đối tượng, và nói chung
là tất cả thế giới, chỉ là một eidos (một cái gì tôi đã ý thức). Chữ
eidos của Husserl thực là khó dịch, và không nên dịch vì các sách
Pháp khi dịch đến chữ đó, cũng để nguyên là eidos. Nó không
phải là một tư tưởng, càng không phải là một ý tưởng, vì những
chữ này ám chỉ những quan niệm tổng quát; trái lại eidos là
những cái mà thực sự tôi đã ý thức. Cho nên, khi không nói
eidos, Husserl lại dùng một chữ la tinh: Cogitatum, cogitata.
Husserl chủ trương rằng ta chỉ biết cách hiển nhiên một điều
là: Ta suy tưởng thì ta có suy tưởng cái gì. Cho nên giảm trừ yếu
tính đưa ta đến sự hiển nhiên này: Cogito, ergo cogito cogitatum
(Tôi suy tưởng, vậy thì tôi có suy tưởng cái gì). Cái mà tôi suy
tưởng tất nhiên không có tính chất đặc sệt như một sự vật trong
thiên nhiên, cho nên nó thuộc tâm giới, tức là lãnh vực của tâm
thức. Như vậy, khi tôi chú ý đến “cái mà tôi suy tưởng” (tức đối
tượng của ý thức hồi tỉnh, và cũng gọi là cogitatum), thì thế giới
thiên nhiên bị tạm bỏ ra ngoài phạm vi của ý thức. Và đó là việc
Husserl gọi bằng điển ngữ “đặt thế giới vào trong ngoặc đơn”,
(mettre le monde entre parenthèses; và mettre le monde hors
circuit).
Giảm trừ yếu tính mới chỉ là một sửa soạn, và nguyên nó
không có chủ đích nào khác, ngoài việc gỡ ta ra khỏi thái độ duy
