thường về chỗ thiệt hại cho ta, khi ta giận người ngang hàng
hoặc dưới ta, thì là giận dỗi; còn khi ta giận người trên, nhất là
con cái giận cha mẹ, thì là hờn, v.v... Trong tất cả bằng ấy thứ
giận đều có một ý hướng: Giận là ý hướng phản đối hành động
mà người ta vừa làm cho ta. Buồn cũng thế: Có buồn bực, buồn
tủi, buồn giận v.v... Mỗi cái buồn cũng như mỗi cái giận là thể hiện
của một ý hướng chính, kèm thêm những sắc thái riêng của mỗi
kiểu buồn, giận v.v...
Xem thế, trong thực hành, muốn mô tả theo hiện tượng học,
ta phải đặt mình sống lại những biến cố và tình trạng mà ta đã
sống, và ý tứ nhận định những ý hướng đã xui khiến ta hành
động thế này, phản ứng thế kia: Nhìn đúng những ý hướng đã
sống của ta, tức tìm lại được những “yếu tính cụ thể” của những
tình trạng và những biến cố ta đã sống. Nói cách khác, triển khai
là tìm lại những hình thức của ý thức tri giác (formes de la
conscience percevante): Chính những hình thức ý thức đó đã
“ngoạm” lấy vũ trụ; bắt nó “nhả ra” (tức triển khai), chúng ta sẽ tìm
lại được những cái nó đã ngoạm, tức những tình trạng cụ thể mà
ta đã sống thực sự.
Chúng ta luôn luôn nghe Husserl nói đến nhiều đợt (couches)
khác nhau của ý thức, nhiều hình thái khác nhau của ý thức:
Cũng là cái nhìn, có khi sâu có khi nông, cũng là hoài niệm, có khi
là hoài niệm đầu tiên, và có khi là hoài niệm đệ nhị, tức ta nhớ
rằng ta đã nhớ như thế này thế nọ v.v... Cũng là cái nhà số x
đường Tú Xương chẳng hạn, hằng ngày tôi vẫn đạp xe qua đó để
đến trường, tôi nhìn thấy đó là một cái nhà; sau đó tôi cần mua
nhà để ở, tôi bắt đầu để ý đến chiếc nhà đó: Cái nhìn của tôi đã
đào sâu hơn; sau khi bàn bạc trong gia đình và đã gần như đồng
ý mua, tôi lại nhìn nó bằng đôi mắt khác, vì ý hướng đã mỗi lần
mỗi đổi khác; cho đến khi vào hỏi chủ nhà, được mời đi xem
