học làm đồ trang điểm cũng như phụ nữ dùng son phấn. Triết học
như thế không phát sinh do sự suy nghĩ về nhân sinh, nên cũng
không giúp gì con người trong việc giải quyết những vấn đề nhân
bản.
TRIẾT HỌC VỀ CON NGƯỜI
Triết hiện sinh là triết học về ý nghĩa cuộc nhân sinh, và nói tắt
là triết học về con người. Emmanuel Mounier đã nêu cao lập
trường của hiện sinh như sau: “Bất cứ khuynh hướng nào trong
triết hiện sinh đều là triết học về con người, trước khi là triết học
về vũ trụ. Theo Thiên Chúa giáo hay không, triết học hiện sinh
đều mang nặng tính chất bi đát của kinh nghiệm con người về
định mệnh của mình”. Triết hiện sinh bỏ con đường cũ của triết
học cổ truyền, không theo đuổi công việc tìm những nguyên nhân
cao nhất của vạn vật nữa. Triết hiện sinh không mất thì giờ bàn
những truyện xa xôi về những lẽ huyền vi của tạo hóa, nhưng chỉ
chú trọng đến thân phận của con người, tìm hiểu ý nghĩa của
cuộc sống và của cái chết. Không gì tha thiết với con người bằng
chính con người. Và cũng không có gì dễ hiểu hơn. Bởi thế tiếng
nói của hiện sinh đã được các giới, nhất là lớp người thanh niên
đầy ưu tư về thân phận của mình, đón chào một cách nồng nhiệt
và tiếng nói đó đã gây nên phong trào triết học như ta thấy. Đây là
lần đầu tiên trong lịch sử nhân loại triết học đã gây một phong
trào sâu rộng trong quần chúng. Điều này do hai căn cớ: Thứ
nhất vì triết học hiện sinh không nói đến những nguyên nhân xa
xôi, nhưng nói đến con người sinh hoạt trong xã hội loài người, -
hai là triết hiện sinh không dùng lối danh từ chuyên môn tâm
tượng nhưng dùng lối văn bình dị của mọi người (truyện ngắn,
tiểu thuyết, kịch trường v.v...). Hai yếu tố này đã làm nên công
việc mà xưa kia không một tiết thuyết nào làm được: Đưa triết lý
