sinh hoạt tinh thần của ta nữa; chúng chỉ còn là những sở hữu
cứng đờ. Như thế, một ý tưởng bảo thủ là một ý tưởng suy đồi:
Nó không còn phản ảnh sức hiện hữu của tinh thần nữa, nhưng
chỉ là một sở hữu, một sự vật.
c) Đặc tính cuối cùng của sở hữu là được chủ nó giữ gìn cẩn
thận, và bảo thủ nó trong kho, trong tủ. Của càng quý người ta
càng giữ kỹ, người ta càng giữ kỹ, càng khó mất: Thành thử bản
tính của sở hữu là ở mãi mãi với chủ. Như vậy, chiếm hữu
thường là chướng ngại cho tiến triển. Người ta càng có nhiều
thiên kiến, càng khó nhìn thấy chân lý. Chiếm hữu là thế đối lập
với hiện hữu cũng như tiêu cực đối lại với tích cực, sự chết đối lại
với sự sống, tĩnh đối lại với động, vật thể đối lại với tinh thần.
Sau khi đã hiểu qua mấy đặc tính của chiếm hữu (chúng tôi
dùng hai chữ chiếm hữu và sở hữu để dịch chữ avoir của Marcel.
Thực ra chữ avoir có hai nghĩa đó: Khi có nghĩa chủ động, thì
chúng tôi dịch là chiếm hữu. Thí dụ J’ai. Còn khi có nghĩa thụ
động thì dịch là sở hữu. Thí dụ: un avoir). Ba đặc tính trên này
đúng cho cả hai nghĩa của chữ avoir: Thí dụ tôi bám chặt vào
những ý tưởng của tôi như bám vào những báu vật, đồng thời nó
chi phối tôi và làm tôi trở thành người có định kiến, lý lý như một
sự vật. Thực thế, Marcel đã nhiều lần nói đến tương quan biện
chứng giữa người có thái độ chiếm hữu và sự vật mà họ chiếm
hữu; nói tương quan biện chứng, chúng tôi có ý nói rằng chủ thể
và đối tượng kia ảnh hưởng lên nhau một cách khốc hại: Người
chiếm hữu coi những ý tưởng của mình như những sự vật rắn
cấc, thì những ý tưởng rắn cấc đó lại đè lên trên sinh hoạt tinh
thần của người đó như một khối vô hồn. Những điều này ứng
nghiệm nơi những hình thái sinh hoạt của Marcel đã phân tích
sau đây.
1. Những ý tưởng.
