công cụ này chưa làm cho hài lòng thì sẽ phải tìm một công cụ khác chính xác
hơn, hoặc là phải giã từ chính trị và đạo đức thôi.
Mong rằng đừng ai ngạc nhiên hay bị sốc, nếu người đó thấy tôi, suốt trong tác
phẩm này, đánh giá mọi chuyện bằng tiền bạc. Chỉ bằng cách này mà chúng ta có
thể nhận được những phần ước số (3) cho những đo lường của chúng ta. Nếu
chúng ta có thể nói về một nỗi đau khổ hay một niềm lạc thú là nó đáng giá bao
nhiêu tiền bạc, thì sẽ là vô ích khi không nói gì về điều đó, trên quan điểm số
lượng, không có tương xứng hay bất tương xứng nào giữa những hình phạt và
những tội ác.*
BENTHAM trong Elie HALÉVY, Sự thành lập chủ nghĩacấp tiến triết học, Q.I,
Phụ lục II.
1. Sự tính toán số lượng đòi hỏi một đơn vị đo lường chung.
2. Tức là Vật lý học.
3. Phần ước số: Parties aliquotes. Ước số là số chia chẵn cho số khác. Chẳng hạn
2,3,4 và 6 là ước số của 12 hay 24 v.v…
* Câu này hơi tối nghĩa, mà trong nguyên tác lại không chú thích. Vậy xin ghi lại
nguyên văn để tham khảo: "… il n’y a ni proportion ni disproportion entre les
Peines et les Crimes".
MILL
(1806 - 1873)
Con trai của James Mill (1773 - 1836), lý thuyết gia của thuyết liên tưởng - "học
thuyết theo đó những nguyên lý chủ đạo của tri thức không tạo thành tinh thần
nói chung, mà được tạo thành bởi các liên tưởng" - (theo Lalande, Vocabulare
technique et critique de la philosophie), John Stuart Mill khai triển những ý tưởng
của bố mình.
Là lý thuyết gia tri thức luận (théoricien de la connaissance) ông thuộc vào truyền
thống chủ nghĩa kinh nghiệm của Anh. Trong quyển Hệ thống lôgích học quy nạp
