NHỮNG MẢNH DI TÁC (Fragments posthumes - 1888-1889)
Triết lý theo Nietzsche: sự khẳng định (La philosophie selon Nietzsche: L’
affirmation).
Được trình bày như là mới, quan niệm mà Nietzsche có về triết học làm cho nó
thành một toan tính, một thử nghiệm/ thực nghiệm) mà cứu cánh là chấp nhận
thực tại, khẳng định mọi mặt của đời sống, thay vì tách biệt thiện ác, chân nguỵ,
thời gian và vĩnh cửu.
Nhờ đâu tôi nhận ra những người đồng đẳng của mình? - Triết học, thứ triết học
mà cho đến giờ tôi vẫn hiểu và sống, đó là cuộc tìm kiếm không kiêng kị mọi mặt
của đời sống ngay cả những mặt bị nguyền rủa nhất hay bị coi là ti tiện nhất.
Bằng kinh nghiệm lâu dài mà tôi rút ra được từ cuộc phiêu du từ những vùng
băng tuyết buốt giá đến những miền sa mạc nóng cháy, tôi đã học cách nhận định
theo một cách khác tất cả những ai đó triết lý cho đến bây giờ - lịch sử bị che dấu
của triết học, tâm lý của những tên tuổi lớn trong lịch sử triết học đã hiện ra với
tôi trong ánh sáng tràn đầy. Liều lượng chân lý nào mà một tinh thần biết chịu
đựng, liều lượng chân lý nào mà nó có thể chấp nhận nguy cơ? Đó là cái đối với
tôi trở thành tiêu chuẩn đích thực của những giá trị. Sai lầm là một sự hèn nhát
mọi thủ đắc tri thức là hậu quả của lòng can đảm, của sự cứng rắn đối với bản
thân, của lòng chính trực đối với bản thân. Một triết học thực nghiệm như thứ
triết học mà tôi đang sống, còn dự tưởng, với tình cách thử nghiệm, cả những khả
tính của chủ nghĩa hư vô triệt để (La nithilisme radical): điều này không có nghia
là nó dừng lại ở một tiếng không, ở sự phủ định, ở ý chí phủ nhận. Trái hẳn lại,
nó muốn đạt tới điều ngược lại, - đến một sự chấp nhận kiểu Dionysos
(acquiescement dionysiaque) (1) đối với thế giới; như nó vốn là, không loại bỏ
cái gì, không ngoại trừ cái gì, không chọn lọc cái gì - nó muốn sự tuần hoàn vĩnh
cửu (le cycle éternel) cùng những sự vật ấy, cùng thứ lôgích và phi lôgích của các
nút thắt. Tâm thế cao nhất mà một triết gia có thể đạt tới: có thái độ của Dionysos
(attitude dionysiaque) trước cuộc đời: công thức của tôi cho thái độ đó là Amor
Fati (2)...
Để được thế, phải xem xét những mặt bị từ chối của đời sống không chỉ như là
cần thiết, mà còn như là đáng ao ước: và không chỉ như là đáng ao ước đối với
