Nguyên lý này được gọi là "tương đối", bởi vì nó giới hạn sự tương đương của
những khung quy chiếu vào cái nào đang di động theo chuyển dịch đồng dạng cái
này so với cái kia. Người ta biết rằng nếu một chiếc máy bay đi qua ngang vùng
cuồng phong hay nếu nó đổi hướng hoặc cất cánh bay lên thì mọi chuyện không
diễn ra giống như lúc ngưng trên mặt đất: lúc đó ta không thể rót cà phê vào trong
một cái tách mà không làm đổ ra một nửa sang một bên; nước cà phê không chịu
ứng xử giống như khi máy bay nằm im trên mặt đất.
Nguyên lý tương đối mở rộng: những công trình Einstein (le principe de relativité
étendu: les travaux d’Einstein)
Loại nhận xét thường nghiệm này trong một thời gian lâu đã làm cho ý tưởng mở
rộng sự tương đương đối với những định luật thiên nhiên với tất cả những khung
quy chiếu bất kỳ chuyển động tương đối chúng là như thế nào, trở thành không
thể nghĩ được. Tuy nhiên, đó lại là điều mà Einstein, bắt đầu từ 1907, hạ quyết
tâm phải làm; đi gặp gỡ lương thức thông thường (le bon sens) nhưng được dẫn
dắt bởi ý tưởng rằng không có lý do gì để cho những di động theo chuyển dịch
đồng dạng được hưởng một quy chế ưu đãi trong thiên nhiên. Einstein phát biểu
nguyên lý tương đương khu vực của mọi khung quy chiếu. Từ khu vực (local) ở
đây rất quan trọng; Einstein không điên đến độ phát biểu một nguyên lý rõ ràng là
sai ở nấc thang đại vũ trụ theo quan sát của chúng ta. Nguyên lý tương đối được
mở rộng như thế mang tên nguyên lý tương đối tổng quát (principe de relativité
générale).
Trên nguyên lý này, Einstein đã lập ra một lý thuyết, đó là thuyết tương đối tổng
quát (la théorie de la relativité générale) mà, quay ngược lại, nó hiện ra như là
điểm đến cuối cùng của một tiến trình tổng quát hoá khiến cho thuyết tương đối
tổng quát (hoàn thành năm 1916) là một sự tổng quát hoá của lý thuyết Einstein
về tương đối giới hạn (phát biểu năm 1905), tự thân nó là sự tổng quát hoá của
thuyết tương đối giới hạn của Galilée và Newton (khởi thảo từ thế kỷ XVII).
Hãy ngược dòng lịch sử từ thuyết sau này, nó không gì khác hơn là môn cơ học
được giảng dạy trong những giáo trình vật lý. Yếu tố trung tâm của nó là định
luật nổi tiếng về chuyển động của Newton, theo đó gia tốc a (accélération) của
chuyển động của một khối lượng m (masse) dưới hiệu ứng của một lực F (force)