xuất của nó: tính sáng tạo và tính phát minh tượng trưng của ý thức và của lý tính
con người mà những mô hình đạt đến đỉnh cao trong tính thuần lý (la rationalité)
của tri thức khoa học về thiên nhiên.
Trương độ của vương quốc những mô hình tượng trưng (L’étendue du royaume
des formes symboliques)
Trong bản văn này, Ernst Cassirer xác định toàn bộ độ rộng của "trường mô hình
tượng trưng". Nếu biểu tượng hình như có yếu tố được chọn của nó trong lãnh
vực những tri thức khái niệm - thế giới của ý tưởng, của lôgích tượng trưng và
của những khoa học chính xác - nếu vương quốc của cái tượng trưng tách rời
khỏi lãnh vực mà nó tiền giả định - lãnh vực của tri giác, của tính phi trung gian
và của trực quan, song chẳng vì thế mà việc phân tích ngôn ngữ, nghệ thuật,
huyền thoại không khải lộ rằng, dưới những hình thức rất đặc trưng, tính tượng
trưng và việc làm của những mô hình đã luôn luôn tích cực thi công, trước mọi
khái niệm.
Đề cập đến việc làm rõ vai trò của chức năng tổng quát của biểu tượng trong việc
tạo thành ý thức lý thuyết, con đường ngắn nhất và chắc chắn nhất dường như là
bàn trực tiếp về những thành tựu cao nhất và trừu tượng nhất của lý thuyết thuần
túy (1). Bởi chính ở đó mà sự nối kết toàn bộ (l’enchaỵnement d’ensemble) hiện
ra trong suốt nhất. Mọi xác định và mọi sự làm chủ lý thuyết về hữu thể cho thấy
là được gắn kết với sự kiện là tư tưởng, thay vì trực tiếp hướng đến thực tại, lại
chế định một hệ thống những ký hiệu và học cách sử dụng những ký hiệu này
như là những thứ thay thế cho các đối vật (2). Chỉ trong mức độ đảm đương chức
năng thay thế này mà hữu thể bắt đầu trở thành một toàn thể có trật tự, một sự bài
liệt tươm tất giúp ta có được một tầm nhìn rõ ràng về toàn bộ. Hữu thể đặc thù và
sự kiện đặc thù hiện ra càng thấm nhuần những xác định tổng quát thì người ta
càng thành công hơn trong việc biểu thị nội dung của chúng. Khi tiến hành những
xác định này, và khi mang lại cho từng mỗi xác định đó một hình hiệu tượng
trưng (une figuration symbolique), hoàn hảo hơn về hữu thể và về cơ cấu lý
thuyết toàn bộ của nó (3). Lúc đó nó không còn cần gắn bó với đối vật đặc thù
nữa. Thay vì sa đà vào những sự vật và những biến cố cá thể, nó tìm kiếm và đạt
tới một toàn thể những tương quan và những nối kết; thay vì những cá thể vật
chất, thì cả một thế giới những định luật mở ra cho nó. Đấy là mô hình những dấu
