vật này không hiện hữu, với tư cách là giả thuyết mới (b); người ta khai triển giả
thuyết mới như thế đấy.
- Thầy muốn nói gì? Socrate hỏi.
- Điều này, nếu con muốn, giả thuyết mà Zénon đề xuất: "nếu các Phức thể hiện
hữu (3)", thì điều gì sẽ phải xảy ra cho chính chúng, các Phức thể, tương đối với
chính chúng và tương đối với Nhất thể, và đối với Nhất thể, tương đối với chính
nó và tương đối với các Phức thể, và ngược lại.
Nếu các Phức thể không tồn tại, người ta sẽ khảo sát lại hậu quả của việc đó, và
đối với Nhất thể, và đối với các Phức thể, tương đối với chính chúng, lần lượt và
hỗ tương. Người ta bắt đầu lại với một giả thuyết khác: "giả sử có sự tương tự"
hoặc "giả sử không có sự tương tự"; từ mỗi giả thuyết này, hậu quả nào sẽ sinh ra,
và đối với chính những chủ thể của giả thuyết, và đối với những đối tượng khác,
tương đối với chính chúng, lần lượt và hỗ tương. Và về chủ đề cái không giống
nhau, cùng cách lý luận đó, cũng như về chủ đề của những chuyển động và ngưng
nghỉ, của sinh thành và hoại diệt, của chính hữu thể và vô thể; nói tóm lại là (c),
đối với cái gì về mọi chủ thể mà, theo giả thuyết, hiện hữu hay không hiện hữu,
hoặc nhận một tác động nào đó, cần phải khảo sát những hậu quả sinh ra từ đó,
tương đối với chính nó và tương đối với các vật khác, với một cái bất kỳ mà bạn
tuỳ ý bắt lấy, rồi với nhiều cái, rồi với tất cả cùng một lúc, theo cùng phương
pháp, và những vật khác đến lượt chúng, điều gì sẽ xảy đến cho chúng tương đối
với chính chúng và tương đối với một vật khác, luôn luôn tuỳ ý bạn chọn lựa, cả
trong giả thuyết mà bạn sẽ giả thiết rằng chủ thể tồn tại, cũng như trong giả
thuyết mà bạn sẽ giả thiết rằng chủ thể không tồn tại. Chính như thế mà một ngày
kia, nhờ vào sự hoàn hảo từ sự thao luyện này, con sẽ phân biệt được chân lý,
bằng tia nhìn của một bậc thầy!
-Nhưng, Socrate la lên, thưa tôn sư Parménide, chuyện mà thầy nói, thật ra không
thể tưởng tượng! Vả chăng, con không lãnh hội rõ lắm thể loại này. Sao thầy
không tự tay khảo luận một giả thuyết nào đó, cho con được học hỏi, may ra con
sẽ hiểu rõ hơn chăng?