Linh Hồn Và Hoà Điệu
TIMÉE
Linh hồn không phải chỉ có nơi con người hay động vật. Trước tiên đó là linh hồn
thế giới - thế giới được quan niệm như một sinh thể hay sinh vật bất tử. Tác giả,
hay để nói như Platon, nguyên nhân của thế giới, là Tạo hoá (le Démiurge) mà
Tân thuyết Platon sẽ đồng hoá với trí tuệ. Thế giới được cấu tạo theo nguyên lý
toán học, gồm những con số hay Nhất thể trong các con số và Nhị tố trong các
con số, mà Théophraste gọi ngắn gọn là các con số. Trong Timée, đối thoại khảo
luận về việc tạo tác ra linh hồn bởi Démiurge, nhà nghệ sĩ thiêng liêng, Platon chỉ
có thể bằng cách gợi ra kỷ niệm về một sự giảng huấn thâm hậu, trình bày một
hình ảnh tiệm cận, kể ra một câu chuyện diễn tiến hơi giống như một cuộc phiêu
lưu.
Linh hồn biết như thế nào: dư luận và khoa học
Linh hồn của thế giới hiểu biết. Nó tham thông, cũng như linh hồn con người khi
hiểu biết, vào dư luận đúng đắn và khoa học. Trong quá trình xoay tròn, một
chuyển động vĩnh cửu, linh hồn tiếp xúc với những đối vật mà nó nhận ra tính
đồng nhất (do khoa học) hay sự khác biệt (do dư luận đúng đắn). Hãy để ý việc
Platon nhấn mạnh để xác định rằng dư luận cũng là một cách hiểu biết, và để cứu
vãn, như ở phần cuối của đối thoại Ménon, dư luận đúng đắn, được coi như một
thiên ân.
Linh hồn được tạo thành từ bản tính của Đồng thể và từ bản tính của Dị thể và
của một chất thể thứ ba, một thể trung gian. Và được tạo thành từ sự hoà hợp của
ba thực tại này, được chia ra hay hợp lại một cách toán học (1), tâm hồn tự thân
vận động theo vòng tròn, xoay quanh chính mình (2). Và tuỳ theo nó tiếp xúc với
một vật có thể phân chia, hay với một vật không thể phân chia, tâm hồn công bố,
trong khi chuyển động, nó đồng nhất với cái gì và khác biệt với cái gì.
Vậy mà, khi một diễn từ thực sự bất động, liên quan đến bản chất của Đồng thể
và bản chất của Dị thể , diễn ra không âm thanh cũng không âm vang (3), ở bên
trong của tâm hồn đang chuyển động, diễn từ đó có thể thành hình đối với những
vật khả giác. Lúc đó, vòng tròn của Dị thể đi một bước thẳng và truyền toàn bộ