Giòng mơ tơ tưởng cũng thay khác rồi
Cái bay không đợi cái trôi
Từ tôi phút trước sang tôi phút này
Xuân Diệu, 1938.
CÁC TRƯỜNG PHÁI Ý
Đối với các trường phái Ý, thì cái Vô hạn, phong phú vô lượng, thế chỗ cho Nhất
thể. Bởi vì, như Prochus lưu ý, yêu cầu khả niệm (L’exigenc d’intelligibilité)
thắng vượt mọi yêu cầu khác. Hai trường phái lớn sẽ cùng phát triển song song,
trường phái Pythagore và trường phái Éléate, được thành lập cùng thời, bởi
Pythagore và Xénophane. Cả hai trường phái đều có những tên tuổi lẫy lừng
trong vương quốc thanh cao của tư tưởng triết học, sẽ góp phần vào việc khởi
thảo những khái niệm có tầm quan trọng quyết định.
TRƯỜNG PHÁI PYTHAGORE
Được thành lập trong hậu bán thế kỷ thứ sáu trước C.N., bởi Pythagore, trường
phái này - có thể gọi là tông phái (Secte), vì nó qui định một nếp sinh hoạt giống
như đời sống tu viện, rất thanh bạch, khắc khổ (với năm năm phải giữ giới "tịnh
khẩu", không được nói tiếng nào!) gồm có những đệ tử lớp đầu như triết gia
Alcméon, Hippase, y sĩ Démocédès, vận động viên Milon de Crotone… và những
đệ tử lớp hậu bối trong thế kỷ thứ năm trước Công nguyên như Philolaos,
Archytas hay nhà điêu khắc Polyclète.
Điểm chính của học thuyết này là quan niệm cho rằng thực tại được tạo lập bởi
con số và vũ trụ, được điều lý bởi hoà điệu - Con số là yếu tính của vạn hữu và
vạn hữu đều là những con số.
PYTHAGORE
(Khoảng 580, cuối thế kỷ thứ sáu tr.CN)