Nhưng ông khẳng định rằng lý tính là tiêu chuẩn của chân lý: tất nhiên là không
phải bất kì lý tính nào, mà là lý tính phổ quát và thiêng liêng (2). Lý tính là gì?
Chúng ta phải trình bày nó vắn tắt. Thực vậy, triết gia thiên nhiên này thích nói
rằng cái gì bao bọc chúng ta là thuần lý và được phú bẩm trí thông minh.
SEXTUS EMPIRICUS, Chống lại các nhà toán học
STOBÉE
(Jean de Stobi, người Macédoine, nhà sưu tập cổ văn thế kỷ thứ năm)
· Héraclite nói rằng nhân cách của con người là linh tánh của người đó (la
personalité de l’ homme est son démon) (3).
· Suy tư là chung cho mọi người.
Stobée, Florilège
(1) Sự coi khinh cảm giác này khiến Héraclite gần gũi với các triết gia Éléates
thay vì làm họ cách xa nhau,
(2) Logos là phổ quát và chung cho mọi người.
(3) Chữ démon ở đây không thể hiểu theo nghĩa thông thường là con quỷ, mà
phải hiểu theo từ nguyên Hy Lạp daimon, nghĩa là một lực tâm linh hay tài năng
ưu việt (chú thích của Người dịch, dựa theo quyển Vocabulaire technique et
critique de la philosophie của André Lalande).
CUỘC TAO NGỘ GIỮA TRIẾT GIA VÀ NÀNG THƠ: XUÂN DIỆU THI
HOÁ HÉRACLITE
Đi thuyền
Thuyền qua mà nước cũng trôi
Lại thêm mây bạc trên trời cùng bay
Tôi ngồi trên chiếc thuyền này
