Cũng như nơi Platon và Augustin, nhất thể, chân lý và điều thiện bao hàm lẫn
nhau và cuối cùng hoà lẫn vào nhau. Ficin rút ra từ đó những hậu quả: Ý niệm
của Platon về điều Thiện hoặc Nhất thể của các triết gia tân thuyết Platon, chính
là Đấng tối cao duy nhất.
Nếu ai đó cho rằng có một cái gì đó còn cao hơn cả Nhất thể thì hai hậu quả
phi lý sẽ đi theo ngay. Nếu Nhất thể nằm ở dưới một nguyên lý cao hơn, thì rõ
ràng nó trở thành tham thông vào nguyên lý này, bởi vì những cái bên dưới luôn
luôn nhận được cái gì đó từ những nguyên nhân cao hơn. Như thế nó sẽ không là
nhất tính nữa mà sẽ là được phức hợp bởi một nhất tính và một tiềm năng nhận
được từ bên trên, nó sẽ là một phức tính, chứ không còn là nhất tính nữa. Và ngay
cả cái gì ở bên trên đối với nhất tính sẽ không tham thông vào nhất tính nào. Bởi
vì một nguyên lý bên trên không nhận từ bên dưới cái gì liên quan đến bản tính
của nó (1)… Cũng không có gì ở bên trên chân lý. Thực vậy, cũng theo cách đó
chúng ta hãy lý luận: chân lý này sẽ không là chân lý tuyệt đối, nhưng là cái gì
đáng kết hợp bởi chân lý và một phần của thực tại bên trên. Và cái thực tại này
mà người ta đặt bên trên nó, vì không phải là chân lý và không tham thông vào
chân lý nên tuyệt đối là hư ngụy và không hiện hữu. Không thể có gì bên trên
chân lý trừ phi đó là tiềm năng của chân lý làm cho nó ở trên cao hơn. Cũng vậy,
không có gì cao hơn điều thiện. Như vậy nhất tính, chân lý, điều thiện theo ý kiến
cũa chính Platon (2) là nguyên lý của vạn hữu, là Đấng tối cao duy nhất, chân thật
và chí thiện.
MARSILE FICIN, Thần học theo Platon
1. Nguyên lý có thể áp dụng phổ quát cho tất cả mọi trường hợp của loài.
2. Trong bộ Cộng hoà, các quyển VI và VII.
Bằng cách nào ánh sáng mặt trời tương tự như Thiên Chúa, Đấng tối cao
Chẳng có điều gì gợi chúng tôi nhớ về bản chất của Chúa hơn là ánh sáng. Đầu
tiên, ánh sáng xuất hiện trong một mệnh lệnh hữu hình như là một thứ trong sạch
và tuyệt diệu. Tiếp đến, ánh sáng sẵn sàng lan truyền đồng thời tự khuếch tán
ngay lập tức. Sau đó, ánh sáng vượt lên tất cả mọi vật và xuyên qua tất cả để vào