assurrectionelle) tiến đến tình trạng đồng hoá hợp nhất tinh thần con người với
Thượng đế.
NHỮNG KẾT LUẬN THẦN HỌC (Conclusions théologiques)
Thăng tiến và loại suy (Assurrections et analogies)
Triết gia, nhà ngữ học, nhà thần học, và nhà toán học, Bovelles vẫn thường nhớ
đến những biểu thị hình học để giúp người đọc hiểu rõ hơn những ý tưởng khó.
Đó là cách ông vận dụng nhiều nhất trong bộ khảo luận đồ sộ Những kết luận
thần học, gồm mười quyển, xuất bản ở Paris năm 1515 tại nhà in Josse Badius,
phân biệt những loại suy và những thăng tiến.
Nếu không có cái gì cao hơn Thiên Chúa , không có gì tuyệt vời hơn, ưu việt hơn
là bản thể thiêng liêng, con đường hẹp mà chúng ta leo lên từ những bậc thấp
nhất của những vật hạ cấp và từ những chiếc ghế đẩu đặt trên mặt đất (a) cho đến
chính Đấng tối cao, con đường này đúng là quan trọng nhất và xứng đáng mang
tên thăng tiến (b) hơn là loại suy (c). Thực vậy, nếu đúng là các khoa học nhân
văn có một mức độ hoàn hảo kém hơn, trong khi lại là những môn đầu tiên được
nghiên cứu, còn thần học thống lĩnh tất cả nhưng lại đến sau trong trật tự thủ đắc
và phân loại, thực vậy, những thăng tiến vẫn thắng thế so với những loại suy.
Những thăng tiến hướng từ thấp lên cao, nhưng những loại suy lại từ phía này
qua phía kia. Những hạn từ của sự thăng tiến là dưới thấp và trên cao, điểm khởi
hành và điểm đến. Trái lại, những cực điểm của loại suy là phải và trái, xét vì
chúng được thực hiện trong sự đồng đẳng, không có cái nào nâng cao hơn cái
nào.
CHARLES de BOVELLES, Những kết luận thần học.
1. Hình ảnh cụ thể tượng trưng sự thăng tiến của linh hồn.
2. "Assurrection" vốn là một từ ngữ trong khoa kiến trúc chỉ sự nâng lên cao.
2. Loại suy diễn tả một tương quan giữa những hạn từ đồng chất.
