kia nằm ở vị trí ngược lại ánh sáng tự nhiên và tinh thần sửa sai sự nhầm lẫn kia -
Như thế, khi chúng ta nhầm lẫn trong một lập luận nào đó, không phải vì ánh
sáng tự nhiên quá đỗi chói chang khiến ta nhầm lẫn nhưng do sự yếu đuối của
tinh thần chúng ta. Trong một lúc nào đó, tinh thần không thành công để thoát ra
khỏi những lưới giăng của lập luận, nhưng nó sẽ thoát khỏi ngay khi ánh sáng tự
nhiên đến gần hơn, bởi chính ánh sáng, bởi sự thông báo hay bởi học thuyết của
một ai đó.
JuanLuis VIVÈS, Về nguyên nhân sự suy đồi của các nghệ thuật.
1. Quan niệm truyền thống (và không khoa học) về sinh lí học giác quan.
2. Thành ngữ "thông báo" những "hạt giống chân lí" mà Descartes sẽ nói đến.
3. Vivès gần gũi Platon hơn Aristote, nhất là ông quyết liệt bác bỏ siêu hình học
của Aristote
4. Descartes sẽ khám phá định luật phản chiếu và định luật khúc xạ ánh sáng để
giải thích hiện tượng gãy khúc biểu kiến này.
Phẩm giá của ngôn ngữ
Ngôn ngữ là thứ đặc hữu của con người, sinh vật có lí trí. Ngôn ngữ là biểu hiện
của tính liên chủ thể (le langage est l’expression de l’intersubjectivite’). Tính đa
dạng của ngôn ngữ và việc học tập chúng đòi hỏi nhiều chăm chút rất dụng công.
Khoa học đầu tiên nơi con người, là khoa ăn nói: nó xuất phát từ suối nguồn là lí
trí và tinh thần. Mọi loài vật khác đều vừa thiếu lí trí vừa thiếu ngôn ngữ. Ngoài
ra ngôn ngữ là công cụ của xã hội con người; và, thật thế, tinh thần sẽ không thể
tự khải lộ theo cách nào khác, khi nó bị che khuất bởi bề dày của thân xác! Cùng
theo cách mà chúng ta sở hữu tinh thần do sự ban cho của Thiên Chúa, cũng theo
cách đó nói năng đối với chúng ta là chuyện rất tự nhiên. Nhưng nói được ngôn
ngữ này hay ngôn ngữ kia, điều đó còn tuỳ thuộc vào việc học tập. Đó là lí do tại
sao cần thực hiện một cố gắng lớn, ở nhà bởi cha mẹ, ở trường bởi thầy cô giáo,
để cho các cháu bé phát âm tốt tiếng mẹ đẻ và có tài lợi khẩu tương thích với lứa
tuổi của chúng. Trong nhiệm vụ này, các bậc cha mẹ sẽ hỗ trợ rất nhiều, nếu bản