Cũng theo cách đó, Anaxagore, khi cho rằng con người có lý trí bởi vì nó có đôi
bàn tay (có lẽ vị trí đứng thẳng trên hai chi sau giúp con người sử dụng đôi tay, đã
giúp cho nó trở thành con vật có lý trí) đảo lộn trật tự cuối cùng của tính nhân quả
-
ARISTOTE
Anaxagore nói rằng con người là con vật có lý trí hơn cả bởi vì nó có đôi bàn tay.
Nhưng có lẽ hợp lô-gích hơn nếu ta nghĩ rằng bởi vì con người là con vật có lý trí
hơn cả nên nó đã nhận được đôi bàn tay, bởi đôi tay là những công cụ, và thiên
nhiên luôn phân phối cho mỗi sinh vật, như một con người có lý trí sẽ làm, cái gì
mà nó có khả năng sử dụng.
ARISTOTE, Phần về động vật.
Cái sừng cừu
Cũng giống như đôi tay có trước lí trí và cơ quan có trước chức năng, việc viện
đến một kiểu mẫu cơ học về tính nhân quả để để giải thích các hiện tượng vật lý,
cho dù là những hiện tượng lạ lùng nhất.
PLUTARQUE (Sử gia và triết gia cuối thế kỷ thứ nhất)
Người ta kể rằng một ngày nọ có người mang đến cho Périclès cái đầu một con
cừu chỉ có một sừng và viên bốc sư Lampon (1), giải thích là điềm lạ này có
nghĩa rằng, trong hai đảng phái ở Athènes đang tranh giành quyền lực chính trị,
gồm liên minh của Périclès và liên minh của Thucydide, thì sức mạnh của cả hai
sẽ giản qui thành một sức mạnh hợp nhất, nơi kẻ nào mà dấu hiệu này được trình
đến nhà.
Triết gia Anaxagore cũng có mặt tại đó và ông không chấp nhận cách giải thích
của viên bốc sư. Ông sai đem bổ đôi cái đầu cừu (2) và chỉ cho mọi người thấy
rằng vì bộ óc của con cừu không phát triển tự nhiên như mọi con cừu khác, mà
tóp lại từ một phía để thành một mũi nhọn như đầu một quả trứng, nơi từ đó chiếc
sừng mọc ra. Ngay lập tức Anaxagore được mọi người có mặt tại đó trầm trồ nể
phục, nhưng chẳng bao lâu sau, người ta lại càng nể phục viên bốc sư Lampon
