Ý tưởng biểu thức là trọng tâm ở chỗ nó đem lại giải pháp cho những vấn đề
trọng hệ: sự hợp nhất giữa linh hồn với thể xác, sự khác biệt giữa tinh thần với
những bản thể khác, vấn đề hệ thống các hữu thể, vấn đề sinh tử.
356. Biểu tượng có một tương quan tự nhiên với cái được biểu tượng. Nếu như
Thiên chúa khiến ta biểu thị hình tròn của một vật thể bằng ý tưởng hình vuông,
đấy sẽ là một biểu thị ít thích hợp, bởi vì sẽ có những góc hay những chỗ nhơ lên
trong biểu tượng khi mà tất cả sẽ bằng nhau và hợp nhất trong bản chính. Biểu
tượng thường làm mất đi chút gì đó nơi những sự vật khi nó không hoàn hảo;
nhưng nó không thể thêm vào; bởi việc thêm vào sẽ khiến cho biểu tượng, không
phải là hoàn hảo hơn, nhưng chỉ sai lạc đi. Như thế ta có cơ sở để phán đốn rằng
những ý tưởng về nóng lạnh, về sắc màu… cũng chỉ biểu thị những chuyển động
nhỏ được kích thích trong cơ quan khi người ta cảm nhận những phẩm tính này,
mặc dầu vì những chuyển động này quá nhiều và quá nhỏ khiến chúng ta không
thể biểu thị rõ ràng…
357. Đúng là cùng một vật có thể được biểu thị theo cách khác nhau, nhưng luôn
luôn phải có một tương quan đúng giữa biểu tượng và sự vật và giữa biểu tượng
khác nhau về cùng một vật. Mỗi linh hồn biểu thị vũ trụ theo quan điểm của mình
và bằng một tương quan riêng; nhưng luôn luôn vẫn có một hoà điệu toàn hảo
khắp trong vũ trụ.
LEIBNIZ, Những tiểu luận thần lý học, phần III
Chủ nghĩa lạc quan của Leibniz
Trong tất cả mọi khả thể, hữu thể hiện tồn l hồn hảo nhất.
Sự tồn tại của thế giới là bất tất (contingent); không có ci gì nơi tồn tại đó để trả
lời cho câu hỏi tại sao lại có một cái gì thay vì không có gì cả (Pourquoi il existe
quelque chose plutơt que rien?). Nhưng bởi vì thế giới tồn tại, một câu hỏi khác
lại được đặt ra: Tại sao lại là cái này thay vì là cái khác (Pourquoi celui-ci plutơt
qu’unautre?), một câu hỏi sẽ không thể nhận được câu trả lời nếu như sự chọn lựa
tồn tại là trung lập giữa những khả thể bình đẳng hay đồng giá, xét về hình thức;
lúc đó sự lựa chọn sẽ được treo lơ lửng. Do chính sự kiện có cái gì đó thay vì
không có gì cả, cho nên khả thể được chọn, để là thế, phải là cái hoàn hảo nhất,
