✽✽✽
Năm Trinh Quán thứ mười bốn, Đặc tiến Ngụy Trưng dâng sớ tấu
rằng:
− Thần nghe nói, người hiểu bề tôi không ai bằng vua, người hiểu
con không ai bằng cha. Cha không hiểu được con mình thì không thể
làm cho gia đình hòa mục; vua không hiểu được bề tôi thì không thể
làm cho thiên hạ hài hòa thống nhất. Thiên hạ bình yên, nhà vua có
công tích ắt dựa vào những người trung thành hiền lương phò tá.
Người hiền năng làm quan trong triều thì công nghiệp sẽ thành, nhà
vua không cần lo lắng nhiều cũng làm cho dân phong thuần hóa. Bởi
vậy Nghiêu, Thuấn, Văn Vương, Võ Vương được thời trước xưng
tụng đều là vì hiểu được bề tôi, trở thành minh quân, hiền sĩ đầy khắp
triều đình. Bát Nguyên, Khát Khải phò tá Thuấn làm nên công nghiệp
hiển hách, nghiệp tích của Chu Công, Chiêu Công tỏa sáng rực rỡ. Bởi
vậy thì những bậc tôi hiền như “tức nhạc”, “cửu quan”, “thập loạn” lẽ
nào chỉ sinh ra trong các triều đại xưa, mà chỉ ngày nay không có? Chỉ
phụ thuộc vào nhà vua có tìm hay không tìm, yêu mến hay không yêu
mến mà thôi. Tại sao lại nói như vậy? Ngọc đẹp, châu sáng, khổng
tước, phỉ thúy, sừng tê, ngà voi, ngựa Hãn huyết của Đại Uyển và chó
dữ của nước Tây Di, có thứ không có chân, có thứ không có tình cảm,
chúng đều sinh ra ở những nơi xa xôi hoang vắng tám phương, đường
xa vạn dặm bên ngoài, người nước khác phải nhờ phiên dịch để tiến
công, trên con đường xa xôi vạn dặm ấy, người dâng đồ quý nườm
nượp không ngớt, tại sao lại như vậy? Là bởi người Trung Quốc thích
những thứ này. Huống hồ người làm quan, trong lòng nghĩ đến vinh
hoa vua ban, ăn bổng lộc vua cấp, dùng đại nghĩa để dẫn dắt họ, họ
đâu không thể đạt được? Thần cho rằng, thi hành giáo dục về “trung”
sẽ có thể làm cho họ trở thành những trung thần như Long Phùng, Tỷ
Can; thi hành giáo dục về “hiếu” sẽ có thể làm cho họ trở thành các
hiếu tử như Tăng Sâm, Tử Khiên; thi hành giáo dục về “tín” sẽ có thể
làm cho họ trở thành những người thủ tín như Vĩ Sinh, Triển cầm; thi
