TIẾP THU LỜI CAN GIÁN
N
ăm Trinh Quán thứ nhất, Đường Thái Tông và Hoàng môn thị
lang Vương Khuê nói chuyện với nhau trong bữa tiệc, khi ấy có một
mỹ nhân đứng hầu bên cạnh Đường Thái Tông. Nàng vốn là ái cơ của
Lư Giang vương Lý Ái, Lý Ái làm loạn bại vong nên nàng được vào
cung. Trong bữa tiệc, Thái Tông chỉ vào người đẹp và bảo Vương
Khuê:
− Lư Giang vương hoang dâm vô đạo, âm mưu sát hại chồng
nàng để chiếm hữu nàng. Lý Ái tàn bạo dâm ô đến cực điểm, sao có
thể không diệt vong được?
Vương Khuê vội đứng dậy nói:
− Bệ hạ cho rằng Lư Giang vương cưỡng chiếm người đẹp này là
đúng hay là không đúng?
Thái Tông đáp:
− Làm gì có chuyện giết người rồi chiếm đoạt vợ người ta? Sao
khanh lại hỏi trẫm việc làm này đúng hay không, thế là thế nào?
Vương Khuê nói:
− Thần nghe nói sách “Quản tử” có chép: Tề Hoàn Công đến
nước Quắc, hỏi trăm họ ở đó: “Vì sao nước Quắc mất nước?”. Trăm
họ đáp: “Vì vua thích người lương thiện mà ghét kẻ tà ác”. Tề Hoàn
Công nói: “Nếu như lời ông nói thì vua nước Quắc là một vị vua hiền
minh, sao có thể mất nước?”. Trăm họ đáp: “Không phải vậy, vua
nước chúng tôi tuy thích người lương thiện nhưng lại không biết dùng
họ, ghét kẻ tà ác nhưng lại không biết lánh xa chúng, bởi vậy mới mất
nước”. Nay người đẹp này còn ở bên cạnh bệ hạ nên thần cho rằng bệ
