TRÒ CHUYỆN VỚI TRỊNH XUÂN THUẬN - Trang 118

hiện đại. Tôi có hạnh phúc lớn là mỗi sáng thực dậy có thể đi làm việc và
đem đầu óc sáng tạo của mình để tìm hiểu những vấn đề của Vũ trụ, và tôi
muốn chia sẻ niềm hạnh phúc đó với những người khác, làm cho họ cảm
thấy cái vẻ đẹp và sự hài hòa mà tôi đã cảm nhận được.
Thiên văn học là một nghề khá đơn độc. Khi tới Đài thiên văn, tôi chỉ đi
một mình hoặc cùng với một sinh viên. Quan sát xong, tôi lại về trường đại
học và việc phân tích, suy ngẫm chỉ làm một mình trong phòng làm việc.
Sự đơn độc đó cũng có nhiều cái hay: khi tôi ở Đài thiên văn, tôi thực sự
cảm thấy mình hòa nhập với Vũ trụ. Thiên văn học hiện còn là một trong số
các lĩnh vực khoa học hiếm hoi, trong đó người ta còn có thể có một ý
tưởng và một mình thực hiện nó mà không cần sự tham gia của một êkíp
lớn. Tình hình sẽ rất khác, chẳng hạn với vật lý hạt cơ bản, trong đó mỗi thí
nghiệm cần có sự tham gia của cả một êkíp tới hàng trăm nghiên cứu viên
và khi đó người ta mất hết cá tính của mình. Dù sao thi thoảng tôi vẫn thấy
nhớ sự tiếp xúc với con người. Mặt khác, cũng hơi thất vọng khi biết rằng
một bài báo khoa học mà ta đã lao tâm khổ tứ hàng tháng, thậm chí hàng
năm, chỉ được đọc bởi một nhúm các chuyên gia. Tôi nghĩ rằng một quyển
sách phổ biến hay về thiên văn học có thể làm rung động một công chúng
rộng lớn hơn và có thể, biết đâu đấy, còn tạo ra những chí hướng khoa học
cho các độc giả trẻ tuổi.
Vài năm trước đó tôi có dạy một giáo trình cho sinh viên văn học của Đại
học Virginia với tiêu đề” Thiên văn học cho các nhà thơ” và do đó tôi biết
có sự tò mò rất lớn từ phía những người không theo nghiệp khoa học đối
với những phát minh của vật lý thiên văn hiện đại như Big Bang hay lỗ
đen. Ý tưởng viết một cuốn sách phổ biến khoa học đã từng thấp thoáng
trong óc tôi từ nhiều năm trước, nhưng do bận nghiên cứu và giảng dậy nên
không chủ động liên hệ với các nhà xuất bản. May thay, chính nhà xuất bản
đã đến với tôi và tất cả đã được quyết định chỉ thông qua vài ba lá thư. Một
điều kiện thuận lợi khác là trong năm tiếp sau khi ký hợp đồng, tôi được
nghỉ dạy và sẽ tới Pháp. Vậy là tôi có hẳn một năm hoàn toàn không phải
dạy, chỉ dành cho việc viết sách. Một điều thú vị là, mặc dù tôi là công dân
Mỹ, nhưng tôi lại viết cuốn sách bằng tiếng Pháp: vì tôi ở Pháp và một nhà