TRÒ CHUYỆN VỚI TRỊNH XUÂN THUẬN - Trang 45

cũng là một cảm giác rất lạ.
Ông lưu trữ thông tin do ánh sáng mang tới bằng cách nào?
Các tín hiệu sáng được thu và định tiêu bởi kính thiên văn sẽ đi vào một
detector điện tử và cường độ của chúng được “số hóa” theo cách giống hệt
như các nốt nhạc được số hóa trong các đĩa compact (CD). Mỗi điểm của
hình ảnh được gán cho một con số. Các điểm càng sáng ứng với các con số
càng lớn, trong khi các điểm tối sẽ ứng với các con số nhỏ. Tất cả các con
số đó đều được lưu trữ trên các băng từ và chính với vụ mùa bội thu các
băng từ đó tôi rời đài thiên văn trở về phòng thí nghiệm của mình. Ở đây,
nhờ các máy tính và xuất phát từ những con số đã được lưu trữ trên các
băng từ, tôi dựng lại các hình ảnh mà kính thiên văn đã thu được trên màn
hình TV. Quá trình này tương tự với cái mà chùm laser đã làm trong đầu
đọc các đĩa compact: nó đọc các con số được khắc trên đĩa để dựng lại một
bản sonat hay một bản giao hưởng.
Trong các tuần lễ tiếp sau, tôi có thể tha hồ đùa nghịch với các hình ảnh đã
được số hóa đó: cộng, trừ hoặc phóng to chúng lên, làm thay đổi độ tương
phản, nghiên cứu các chi tiết này hay khác, tất cả những điều đó được làm
với một mục đích duy nhất là trả lời cho câu hỏi mà tôi đã đặt ra lúc đầu.
Nếu kết quả khẳng định giả thuyết cơ sở, thì càng tốt; nhưng đôi khi các
quan sát lại nói lên những điều hoàn toàn khác. Đây mới là trường hợp lý
thú nhất, nó buộc ta phải thay đổi quan điểm và chính nhờ đó mà người ta
mới phát hiện ra những cơ chế mới trong Vũ trụ và mới tiến bộ được. Mà
trong thiên văn học, những điều bất ngờ quả là không thiếu! Tự nhiên bao
giờ cũng có sáng kiến hơn trí tưởng tượng của con người rất nhiều và tôi
không ngừng phải bày tỏ sự khâm phục trước sự giản dị, sự tiết kiệm và vẻ
đẹp của những giải pháp mà tự nhiên đã tìm ra để thực hiện sáng tạo của
mình!
Dù sao đó cũng là điều thật phi thường. Kỹ thuật hiện đại này đã cho phép
các ông “đóng gói” các hình ảnh trên các băng từ và sau đó cho hiển thị trở
lại trên màn hình TV như một cuốn phim. Như vậy, công nghệ mới này
cũng đã làm một cuộc cách mạng trong cách thức sử dụng các kính thiên
văn.