TRÒ CHUYỆN VỚI TRỊNH XUÂN THUẬN - Trang 81

là ngày tận thế của khủng long, có lẽ là sau khi một thiên thạch đập vào
Trái Đất làm tung lên một đám mây bụi khổng lồ, chặn hết ánh sáng mặt
trời. Khi đó, bao trùm Trái Đất là sự lạnh giá ghê gớm, giết chết thực vật và
các động vật ăn cỏ.
Con người văn minh chỉ xuất hiện vào phút cuối cùng, ngày cuối cùng
trong năm. Những bức tranh của Lascaux đã được thực hiện vào lúc 23 giờ
59 phút ngày 31 tháng 12. Nền văn minh Hy Lạp và sự phát triển thiên văn
học chỉ ra đời vào 10 giây cuối cùng của năm, tức là vào lúc 23 giờ 59 phút
59 giây, trong khi đó Đức Phật và Chúa Giêsu chỉ xuất hiện vào 5 giây cuối
cùng (ngày sinh chính xác của họ tương ứng là 23 giờ 59 phút 55 giây và
23 giờ 59 phút 56 giây ngày 31 tháng 12). Nền phục hưng của châu Âu và
sự ra đời của khoa học xảy ra vào giây cuối cùng của năm và sự chinh phục
không gian, sự tìm kiếm các sự sống khác trên các hành tinh khác và do trí
tuệ là một con dao hai lưỡi, sự ý thức về tự hủy diệt mới được bừng tỉnh
vào phần giây cuối cùng của năm.
Vậy là ông đã thấy con người trở nên thật nhỏ bé cả trong thời gian. Sự
thăng tiến trong quá trình phức tạp hóa tăng tốc dần ở giai đoạn cuối và con
người văn minh chỉ là một khoảng khắc cực ký ngắn ngủi trong quá trình
tiến hóa của Vũ trụ.
Tôi muốn đặt cho ông một câu hỏi bằng cách dùng sự tương tự. Xét cho tới
cùng, phải chăng sự mô tả Vũ trụ ở trên tương ứng với một quan niệm nhất
định, thông qua các dụng cụ, các tính toán v.v... mang tính giả tạo lớn hơn
nhiều so với sự mô tả của những người cổ Hy lạp khi họ nói về các ngôi
sao với sự phóng chiếu theo nhân hình như : Gấu lớn (Đại Hùng), Orion
cùng với đủ cả gươm và giáo, v.v...?
Từ thời gian đó đến nay, thiên văn học đã tiến triển rất nhiều. Những phóng
chiếu theo nhân hình lên bầu trời là hoàn toàn không có chút khoa học nào.
Người ta định vị các ngôi sao sáng nhất trong các chòm sao và tưởng tượng
nối chúng bằng các đường thẳng, rồi đồng nhất các hình hình học thu được
với các hình dáng quen thuộc trong đời sống hàng ngày. Các cấu hình được
gán cho những chòm sao đó hoàn toàn không có tính phổ biến, chúng thay
đổi tuỳ theo các xã hội và các nền văn hóa. Những chòm sao của người