G
DÙNG CHÍNH CÁC TRỞ NGẠI ĐỂ
CHỐNG LẠI CHÚNG
Người thông thái biết cách lợi dụng ngay cả những kẻ thù của mình.
– Plutarch.
andhi không chiến đấu để giành độc lập cho Ấn Độ. Chính Đế chế Anh đã tiến
hành toàn bộ cuộc chiến này – và như những gì đã xảy ra, họ thất bại hoàn
toàn.
Tất nhiên, ông hành động có chủ đích. Chiến dịch Satyagraha
27
và bất tuân dân sự
rộng khắp do Gandhi phát động cho thấy có thể có nhiều định nghĩa về hành động.
Không phải lúc nào cũng là hành động tiến lên hay thậm chí là hành động một cách
gián tiếp. Đó còn có thể là vấn đề xác định vị trí, cũng có thể là vấn đề đứng yên một
chỗ.
Đôi khi bạn vượt qua các trở ngại không phải bằng cách tấn công chúng, mà bằng
cách rút lui và để chúng tấn công bạn. Bạn có thể sử dụng hành động của đối phương
để chống lại chính họ thay vì tự mình ra tay.
Ở thế yếu hơn rất nhiều so với những lực lượng ông hy vọng thay đổi, Gandhi
nghiêng về sự yếu thế này, cường điệu nó và phơi bày bản thân. Ông đã nói với quân
đội đóng chiếm mạnh nhất thế giới rằng: “Cuộc tuần hành của tôi ra biển để thu
thập muối đã trực tiếp vi phạm luật pháp của các vị,” ông đã khiêu khích kẻ thù, “các
vị sẽ làm gì? Chúng tôi chẳng làm sai điều gì cả.” Gandhi biết rằng điều này đặt giới
cầm quyền vào một thế lưỡng nan bất khả: thi hành một chính sách phá sản hay
thoái vị. Trong bối cảnh này, sức mạnh quân sự khổng lồ đã bị vô hiệu hóa. Chính
việc dùng nó mới là phản tác dụng.
Martin Luther King Jr theo gương của Gandhi, đã nói với những người ủng hộ rằng
họ cần phải hội tụ “sức mạnh thể chất với sức mạnh tinh thần”. Nói cách khác, họ
cần phải sử dụng sức mạnh của sự đối lập. Trước bạo lực họ yên lặng, thay vì căm thù
họ đáp trả bằng tình yêu – và bằng cách này cho họ thấy những thứ đối lập với họ là
xấu xa và không thể biện hộ được.
