mang đi mất. Văn Thon chào mẹ, buộc súng vào cây chuối, bơi đêm qua
sông Nậm Khoỏng sang đất Thái Lan. Anh gặp bác Bun đang tổ chức lại bộ
đội ở đấy. Lúc này anh gọi bác là đồng chí Thông Phun.
Rồi Văn Thon dẫn một trung đội cù xạt (cứu quốc) trở về hoạt động
gần Viêng Chăn. Đức liều lĩnh của anh dần dần khét tiếng.
Anh kẹp Bờren dưới nách, đứng thẳng người quét chặn địch đang
xung phong. Một mình một dao, anh bò vào làng cắt đầu thằng quan Pháp
đi chơi gái. Người ta đồn trong lá bùa anh đeo cổ, có một hòn ngọc chuối
hay ngọc tre gì đó nên đạn phải tránh. Không đúng thế. Trong lá bùa chỉ có
một mảnh vải đỏ vấy bùn, ba sợi bông và ba sợi tóc. Anh không tin bùa
nữa, mà tin ở lòng căm thù ghê gớm của mình, tin lời kinh Agúttura Nicaya
dạy anh hãy tự tìm ra con đường chính nghĩa và theo đuổi nó đến cùng, tin
lời kinh Pađama xụtta dạy anh đấu tranh thắng cái ác, dù chết cũng không
để cái ác thắng mình.
Cả bốn mươi người trong trung đội đều gan liền như anh, vì có thù với
địch. Ai hèn thì đã bỏ về làm ăn hay bị đuổi ra rồi. Gặp lính ngụy đi lẻ tẻ họ
không bắn. Những đêm họ hát múa với dân, lính ngụy kéo đến xem đông,
hỏi chuyện kháng chiến, trút đạn ra cho, đôi người vác súng theo luôn.
Ban đầu trung đội Văn Thon đánh dễ, thắng dễ. Địch chưa để ý đối
phó. Thắng một trận, bộ đội kéo về nghỉ nơi xa địch, ăn gà, uống rượu, bắn
súng chơi, khêu đèn chai ngồi tán tỉnh các cô gái làng, rủ thanh niên vào
thêm đông, rồi lại lên đường đánh liên miên sau lưng địch.
Dần dần tình hình đâm khó khăn. Địch dồn ép bốn phía, sục nát rừng,
đốt các làng chứa bộ đội hoặc tiếp tế gạo. Nguồn muối bị cắt. Trung đội cù
xạt bạt vào rừng sâu, đói rã chân tay, ghẻ kín người, bị địch úp liền liền.
Đôi người nản bụng, đang đêm bỏ súng trên chỗ nằm, trốn vào đồn đi lính
Pháp cho đỡ đói. Những người này không khai báo, ra trận chỉ bắn lên trời.
Ít lâu sau họ lại vác súng chạy về đơn vị, đi đánh Pháp như cũ.
