Pha tần ngần một lúc, rồi rút dưới đáy hòm chiếc váy nhung đỏ thêu
chỉ bạc. Váy múa ngày hội của mẹ ngày trước. Mặc đồ người chết để lại, có
tội lắm. Nhưng Pha cần mặc đẹp. Hơn ba năm mới một lần thăm chồng. Mẹ
Pha chắc không giận đâu.
Pha cài cúc áo, hát lẩm nhẩm:
Hỡi chàng trai đó ơi
Em không hát được lâm tơi... hủa đon tàn...
Áo sống ngày hội, bài hát ngày hội. Pha cũng vui như hội. Pha lên gặp
chồng, rủ anh về, bắt anh về.
Nhưng đêm nay dưới trăng sáng
Đôi ta biết nhau đây...
Anh Chum đưa Pha vào Itxala bí mật đã hai tháng. Vào, mới biết bố
theo Itxala. Ông cụ kín tiếng đáo để. Ông cụ rèn súng kíp, đem giấu vào
hốc núi để sau này đánh Pháp, đến cả Pha cũng không biết. Ông cụ sợ Pha
nghe lời chồng, nói lộ hết. Cả cái tích bầy vượn trắng trên hang núi Vượn,
ông cụ cũng hiểu rõ đầu đuôi. Dám trèo lên tận đấy tìm cứt dơi làm thuốc
súng, gan quá gan hùm. Thì ra vượn chui vào hang đá vôi ngủ, sáng ra bụi
phấn rắc kín lông, thành vượn trắng. Nhảy nhót một lúc, bụi phấn rơi hết,
khi xuống gần làng lại hóa vượn đen. Ông cụ vẫn để bụng, đến khi đội anh
Văn Thon về mới dẫn vào hang núi Vượn cho kín.
Pha ngừng tay chải tóc, đứng im. Pháp giết bố Pha, hôm nay Pha lại
lên chỗ Pháp ở, thật không phải quá... Đành vậy, muốn ăn lươn phải lội
bùn. Pha lên đồn điều tra, sau này đánh nó trả thù cho bố. Mang cái thằng
giết bố Pha ra buộc tay chân vào hai con voi, cho voi xé làm đôi.
