TRƯỜNG HẬN CA - Trang 21

trong rác rưởi có khi tìm được những thứ hàng thật. Chúng là phế liệu của
những chuyện nghiêm chỉnh, là lá úa vàng, là những hạt sạn trong gạo.
Thường thì chúng không có khuôn mặt nghiêm túc, chuyện xấu nhiều,
chuyện tốt ít, không sạch sẽ, là loại hàng dơ dáy. Chúng được chế tạo bằng
những loại vật liệu hạ cấp nhất, loại vật liệu này ngay cả các tiểu thư trong
các gia đình phía tây Thượng Hải cũng tích góp một ít. Nhưng trong những
vật liệu hạ cấp ấy cũng có những của thật. Những thứ thật đó là mặt sau của
tính sĩ diện hão, nói ra ngay bản thân cũng không dám nghe, thế là đem chế
tạo chuyện đồn đại. Nếu nói về mặt tốt của chuyện đồn đại thì đó là cái thật
trong đó, cái thật trong cái giả, cái hư trong cái thực, khuôn mặt có màu sắc
tráo trở, tựa như giương đông kích tây. Sự thật ấy có chút gan dạ, có gan đi
ngược lại. Trong sự gan dạ đó có chút buồn thương. Nỗi buồn thương
không toại nguyện, không vừa lòng, ấm ức, buồn vẫn là buồn đấy, lòng lại
muốn tìm cái cao xa hơn, bởi muốn tìm cao xa nên buồn vì mất mát. Bởi
thế, điều không toại nguyện cũng là sự không toại nguyện thô bỉ, không
phải như thơ Đường thơ Tống, mà là những lời đầu đường góc chợ. Có thể
nhìn thấy trọng lượng của sự không toại nguyện, nó nặng nề, là vật trầm
tích, không phải là cảnh phong hoa tuyết nguyệt trên mặt nước. Chuyện đồn
đại kỳ thực là những vật chìm, không phải là thứ được tẩy rửa trăm lần, tôi
luyện ngàn lần, mà nó như là vốn có, sau này vẫn vậy, rửa không sạch, tôi
luyện không trở nên tinh chất, là cái dai dẳng của kiếp người cái dai dẳng
ấy đập gãy xương gân vẫn bám, đánh gãy răng nuốt vào bụng, mặt dày vẫn
trơ tráo. Chuyện đồn đại không tránh khỏi có phần khoa trương thanh thế,
thất thiệt giật gân, yêu quái hiện hình, nghe gió kéo đến, theo gió bay đi,
không thấy đâu là đầu là cuối. Tuy thế, lòng chân thành của thành phố này
chỉ có thể tìm được trong những chuyện đồn đại. Bất luận bề ngoài của
thành phố hoa lệ đến đâu, nhưng tim lại là trái tim thô thiển, trái tim ấy
được gửi trong những chuyện đồn đại, chuyện đồn đại lại được gửi gấm
trong các ngõ hẻm Thượng Hải. Kinh thành Paris phương đông này được
trải đầy những truyền thuyết thần kỳ phương đông, bóc ra xem kỳ thực chỉ
là nhân lõi của các chuyện đồn đại. Tựa như nhân lõi của hạt ngọc trai, nhân
lõi ngọc trai chỉ là hạt cát, chuyện đồn đại cũng như những hạt cát vậy.