nhìn những người xung quanh với cặp mắt khá kiêu hãnh và luôn ngắm
mình trong gương, vuốt đi vuốt lại mấy món tóc xoăn tít. Anh gọi uống hết
một chai thứ sâm banh mà xưa nay anh chỉ nghe tiếng đồn. Men rượu bốc
lên ngà ngà, anh ra phố với một tâm trạng phấn chấn, tự cao tự đại, và như
người ta thường nói coi trời bằng vung. Vênh váo, anh bước mấy bước trên
vỉa hè, gặp ai cũng đưa kính tay lên mắt nhìn ngó người ta. Đến trên cầu,
trông thấy ông thầy cũ, anh tảng lờ đi qua trước mặt như thế không trông
thấy, thái độ hết sức hỗn xược, khiến cho giáo sư hết sức sửng sốt, đứng đờ
người ra hồi lâu trên cầu, cái đầu biến thành một dấu chấm hỏi to tướng.
Ngay tối hôm ấy, tất cả những đồ đạc dụng cụ: giá vẽ, tranh vải, anh ta
đều cho dọn sang căn nhà mới lộng lẫy. Những thức đẹp thì đem bày ở
những nơi dễ thấy nhất, còn những thức xấu xí thì vứt vào một xó. Đoạn anh
ta đi quanh cái phòng lộng lẫy, không ngớt ngắm mình trong gương. Trong
đầu óc anh, nảy ra một dục vọng không sao kiềm chế nổi là nắm ngay lấy
đằng đuôi cái danh vọng, không bỏ lỡ một phút, cho cả thế giới biết mặt.
Chưa chi anh ta đã nghe thấy những tiếng trầm trồ: “Chà, Chartkov,
Chartkov. Anh đã được xem tranh Chartkov chưa? Nét bút của Chartkov
linh hoạt biết chừng nào! Tài năng của Chartkov lỗi lạc thật!” Anh đi đi lại
lại trong phòng, lòng hân hoan ngây ngất, thả mình theo những giấc mơ.
Ngày hôm sau, anh đến nhà người chủ bút một tờ báo có tiếng, yêu cầu ông
ta rộng lòng giúp đỡ; một anh nhà báo tiếp anh rất niềm nở, gọi anh là “ông
bạn thân” đưa cả hai tay ra bắt tay anh, hỏi anh cặn kẽ nào tên, nào họ, nào
chỗ ở, và ngay hôm sau trên tờ báo của ông ta, sau mấy dòng quảng cáo nến
mỡ lợn mới sáng chế, có đăng một bài báo nhan đề:
VỀ NHỮNG TÀI NĂNG PHI THƯỜNG CỦA CHARTKOV
“Chúng tôi vội vã loan báo để các bậc thức giả thủ đô biết tin mừng về
một vấn đề có thể nói là một phát hiện hết sức tốt đẹp. Ai nấy đều biết rõ
rằng trong chúng ta có rất nhiều người có một dung nhan tuyệt mỹ, một diện
mạo khả ái nhưng mãi cho đến nay, chúng ta chưa có cách gì ghi lại những
gương mặt ấy trên một bức tranh đẹp để lưu truyền lại cho con cái về sau.
Ngày nay sự thiếu sót ấy đã được bù đắp: Chúng ta đã có một họa sĩ một
