Cha tôi nghĩ bụng: “Càng hay! Đấy hắn tự nguyện đến làm mẫu cho ta
vẽ quỷ Satan, để đưa vào bức tranh của ta.” Cha tôi nhận lời. Hai người thoả
thuận với nhau về thời gian, giá cả; và ngày hôm sau, cha tôi cầm bút vẽ và
bảng trộn màu đến nhà hắn. Một cái sân có tường cao bao bọc, một đàn chó,
những cánh cửa và những chốt cửa bằng sắt, những vòm khum trên các cửa
sổ, những con người kỳ dị, ngồi im không nhúc nhích trước mặt, tất cả
những cái đó đều gieo vào lòng cha tôi một ấn tượng lạ lùng. Như có dụng
ý, các cửa sổ ở dưới lều căng rèm và chồng chất nhiều đồ đạc nên ánh sáng
chỉ có thể lọt vào từ phía trên xuống.
“Chà, gương mặt nó lúc này được chiếu sáng rõ tuyệt!” – Cha tôi nghĩ
thầm trong bụng và háo hức bắt tay vào vẽ như thể sợ cái gì làm cho ánh
sáng tuyệt diệu kia biến mất chăng. Vừa làm, cha tôi vừa lẩm nhẩm nhắc đi
nhắc lại: —”Một sức mạnh phi thường! Nếu ta vẽ được đó, dù chỉ một nửa
cái thần sắc của nó lúc này thôi, nó cũng sẽ đánh bạt các vị thánh và các
thiên thần của ta; để bên cạnh nó, những nhân vật kia sẽ mờ nhạt hết. Một
sức mạnh ma quái lạ! Nếu ta trung thành với tự nhiên chỉ một ít thôi nó cũng
sẽ chồm hẳn ra ngoài tấm vải. Những nét mặt mới kỳ dị làm sao!”
Cha tôi không ngừng nhắc thầm trong bụng, người sốt sắng làm việc
gấp bội và chưa chi chính người đã nhìn nhìn thấy một số nét trở nên rất
sinh động trên tấm vải.
Nhưng càng xích lại gần con người mẫu, cha tôi càng thấy có một cảm
giác nặng nề day dứt mà người không hiểu được. Tuy vậy, cha tôi vẫn quyết
bám sát thật chính xác từng nét nhỏ khó thấy nhất, từng biểu hiện thoáng
qua. Và trước hết cha tôi chuyên tâm vào thể hiện đôi mắt cho hoàn hảo.
Trong đôi mắt ấy có một sức mạnh phi thường đến nỗi ngay nghĩ đến việc
truyền đạt nó đúng như trong tự nhiên cũng không có thể được. Tuy nhiên,
cha tôi vẫn quyết định không để bỏ qua từng đường nét nhỏ, hoặc những sắc
thái tinh vi nhất, cố khám phá cho bằng được cái bí ẩn của đôi mắt ấy…
Nhưng cha tôi vừa bắt đầu đi sâu, vừa đưa bút vào mô tả những nét đó thì
trong lòng bỗng thấy trào lên một cảm giác kinh tởm lạ lùng, một sức nặng
khó hiểu xô xuống đè trĩu lên cha tôi, khiến đã nhiều lần người phải buông
