— Anh làm gì thế? Anh định đốt cái gì thế? – người bạn vừa nói vừa
chạy lại gần bức chân dung – Thế nào, đây là một tác phẩm ưu tú nhất của
anh kia mà! Lão cho vay lãi vừa mới chết đây mà, một trong những công
trình hoàn hảo nhất! Có thể nói anh đã chộp đúng được đôi mắt, không sai tý
nào! Chưa bao giờ có đôi mắt nào có được cái nhìn như đôi mắt anh vẽ này.
— Này! thì xem vào lửa nó nhìn thế nào – cha tôi vừa nói vừa toan vứt
bức tranh vào lò sưởi.
— Đừng vứt, tôi van anh! – người bạn vừa kêu lên ra giữ tay cha tôi
lại, – nếu anh không nhìn được nó, thì cho tôi còn hơn.
Cha tôi lúc đầu một mực không nghe, nhưng rồi cũng nhượng bộ, và
thế là ông bạn vui tính rất mừng vì gặp dịp may, cắp bức tranh ra về.
Người bạn vừa đi khỏi là cha tôi thấy trong lòng thư thái hẳn đi. Cứ
như có ai cất đi cho hòn đá vẫn đè trĩu trên trái tim. Chính cha tôi cũng lấy
làm lạ không hiểu sao vừa qua mình lại có thể ghen tỵ, hằn học và thay đổi
tính tình như thế. Ngẫm lại việc mình đã làm, cha tôi thấy hết sức khổ não,
người thốt lên, lòng vô cùng buồn bã: “Đây là Chúa trừng phạt ta; tranh của
ta bị phỉ nhổ là đáng. Ta vẽ nó ra với ý định làm hại người khác. Lòng ghen
tị ma quái đã hướng dẫn cây bút của ta, tất nhiên bức tranh phải phản ánh
lên một cái gì ma quái.” Cha tôi lập tức đi tìm người học trò cũ, ôm chầm
lấy anh ta, xin anh tha thứ và cố tìm đủ cách để chuộc lại lỗi lầm. Công việc
của cha tôi lại tiếp tục tiến hành êm dịu như cũ, nhưng gương mặt người
thường lộ vẻ đăm chiêu. Cha tôi cầu nguyện nhiều hơn trước, nhiều lúc ngồi
lặng thinh; khi phê phán người khác cũng bớt gay gắt; ngay cả cái tính cách
lỗ mãng bề ngoài của người cũng dường như vì thế mà dịu bớt đi một phần.
Được ít lâu, một việc xảy ra khiến cha tôi càng thêm bối rối. Đã lâu cha tôi
không gặp lại người bạn xin bức chân dụng độ nọ. Cha tôi đã định đến thăm
thì đột nhiên thấy ông ta bước vào phòng. Sau mấy câu chào hỏi lẫn nhau,
người bạn nói:
— Này anh bạn ạ, hồi đấy anh định đốt bức chân dung đi, có lẽ thế mà
phải đấy… Ma quỷ chẳng bắt nó đi chứ bức tranh ấy có một cái gì đến kinh
