— Luật lệ là luật lệ chung. Và nếu bà không cần đến cháu gái, thì
chúng tôi cần nó, chính quyền Soviet cần nó. Còn bà chống lại thì chúng tôi
sẽ cho bà biết!
— Ồ gớm nhỉ, anh là cái thá gì mà dám lên mặt với tôi! – Thím tôi
đứng chống nạnh, vẻ khiêu khích. – Theo anh thì ai là người có quyền cai
quản nó? Thử hỏi tôi nuôi nấng nó hay anh, cái thứ cầu bơ cầu bất hết đời
cha sang đời con kia?
Không biết rồi câu chuyện sẽ kết thúc ra sao, nếu lúc ấy chú tôi, mình
trần trùng trục, không trèo lên khỏi hố thóc. Chú thường bực mình không
sao chịu được khi thấy vợ cứ nhúng vào những công việc không phải của
mình, quên mất rằng trong nhà thì người chồng làm chủ. Chú tôi thường
đánh đập thím ấy tàn nhẫn vì những tội như vậy. Và lần này cũng có thể thấy
rõ ràng chú đã điên tiết lắm rồi.
— Thôi đi, đồ đàn bà! – Chú vừa quát tháo vừa leo lên. – Bà làm chủ
trong nhà này từ bao giờ đấy, bà bắt đầu chỉ huy từ bao giờ thế hả? Bớt ba
hoa đi mà làm nhiều vào. Còn con ông Tashtanbek kia, anh cứ đưa con bé
đi, muốn dạy nó học thì dạy, muốn làm gì nó thì làm. Thôi cút đi!
— A, thế ra con bé sẽ đi lêu lổng ngoài trường học, còn công việc ở
nhà thì ai làm cho? Để dồn cả tôi à? – Thím tôi vừa hé miệng, chú tôi đã
chặn ngay:
— Thôi, không lôi thôi gì nữa!
Chẳng có việc gì mà lại không có một phần may. Chuyện tôi được đi
học lần đầu là như thế đấy.
Từ hôm đó sáng nào thầy Duishen cũng đến từng nhà để gọi chúng tôi.
Lần đầu tiên chúng tôi tới trường, thầy giáo sắp xếp cho chúng tôi ngồi
trên các ổ rơm trải giữa sàn nhà rồi phát cho mỗi đứa một quyển vở nhỏ, một
cái bút chì và một chiếc bảng con.
— Các em tì bảng lên đầu gối mà viết cho dễ, – thầy Duishen giảng
giải.
