đứng sưởi cạnh lò, còn tất cả đành phải ngồi tại chỗ nghe thầy Duishen
giảng bài.
Vào một trong những ngày giá buốt ấy – tôi còn nhớ là khoảng cuối
tháng giêng. – Duishen, vẫn như thường lệ, đến từng nhà tập hợp tất cả
chúng tôi lại và dẫn tới trường. Thầy lặng lẽ bước đi, không nói một lời, vẻ
nghiêm nghị, đôi lông mày nhíu lại như đôi cánh chim ưng và nét mặt lại
như luyện bằng thép. Chưa bao giờ chúng tôi nom thấy thầy như vậy. Chúng
tôi liếc nhìn thầy rồi cũng đều im lặng: chúng tôi cảm thấy có điều gì không
lành.
Mỗi khi trên đường đi có những đống tuyết lớn là thầy Duishen thường
đi trước để mở đường, tôi đi theo sau thầy, rồi đến các bạn khác. Lần này
cũng thế; ở chỗ chân gò đêm qua tuyết xuống nhiều nên Duishen lại đi
trước. Đôi khi chỉ cần nhìn vào lưng một người ta đã có thể đoán biết ngay
được tâm trạng họ ra sao, có những cảm xúc gì đang diễn ra trong lòng họ.
Lúc đó cũng vậy, có thể thấy rõ thầy Duishen đang có điều gì đau buồn vô
hạn. Đầu thầy cúi gầm xuống, hai chân lê đi một cách khó nhọc. Cho đến
bây giờ tôi vẫn còn nhớ mãi cái cảnh khủng khiếp của những màu đen, màu
trắng lần lượt tiếp theo nhau trước mắt tôi. Chúng tôi nối đuôi nhau leo lên
đồi. Dưới chiếc áo choàng màu đen, lưng thầy Duishen khom hẳn lại và trên
đỉnh dốc nhấp nhô những đống tuyết trắng trông như những cái bướu lạc đà,
gió vẫn cuồn cuộn thổi hất tuyết từ các ụ đó xuống. Và cao hơn nữa – trên
bầu trời trắng nhờ nhờ lơ lửng một đám mây đen cô độc.
Khi chúng tôi tới trường thầy Duishen không nhóm lò sưởi.
Thấy nói:
— Các em đứng dậy!
Chúng tôi đứng dậy.
— Bỏ mũ xuống!
Chúng tôi ngoan ngoãn nghe theo và thầy cũng bỏ chiếc mũ kị binh ở
trên đầu xuống. Chúng tôi không hiểu tại sao phải làm như thế. Lúc đó thầy
cất giọng khàn khàn nói đứt quãng:
