Thấy mặt tôi ướt đầm nước mắt, người thanh niên đánh xe ngựa lo lắng
hỏi:
— Chị làm sao thế?
— Không, có sao đâu. Anh có biết ai trong nông trường này không?
— Biết chứ. Ở đây toàn là người quen cả.
— Thế anh có biết Duishen không, trước kia làm thầy học ấy mà?
— Duishen? Anh đi bộ đội rồi. Chính tôi chở anh ấy từ nông trường lên
uỷ ban tuyển binh, cũng trên chiếc xe này.
Sắp vào làng, tôi bảo anh thanh niên dừng lại, rồi xuống xe. Tôi xuống
xe và ngẫm nghĩ một lát. Bây giờ mà đi nhà này nhà nọ, thời buổi chiến
chinh này mà đi tìm người quen, hỏi người này người khác xem họ có nhớ
mình không, tự xưng mình là người làng đây, tôi không sao làm được.
Duishen thì đã đi bộ đội rồi. Vả chăng tôi đã thề sẽ không bao giờ đến nơi
chú thím tôi ở. Người ta có thể tha thứ nhiều điều cho người khác, nhưng
một hành động tàn ác như vậy thì không ai có thể tha thứ cho nhau được.
Thậm chí tôi cũng không muốn họ biết tôi về làng. Tôi rời đường cái đi lên
phía hai cây phong trên ngọn đồi.
Ôi, hai cây phong, hai cây phong! Bao nhiêu nước suối đã trôi đi từ dạo
chúng mày hãy còn là hai cây non còn bé, thân xanh biếc. Xin cúi chào hai
cây phong, hai người bạn, hai giọt máu thân thuộc, hai chị em ruột thịt của
tôi! Tất cả những gì mà người trồng cây lên và chăm bón cho cây lớn bằng
mơ ước, bằng tiên đoán, nay đều đã thành sự thật. Thời ấy đã đến. Nhưng
quân thù đã xâm lấn bờ cõi chúng ta, người ấy lại cầm vũ khí bảo vệ những
mơ ước của mình.
Sao cây rì rào buồn bã như vậy, cây có điều gì sầu muộn mà nỉ non rầu
rĩ như vậy? Hay cây than vãn về nỗi mùa đông sắp đến và những cơn gió
lạnh sẽ tỉa trụi lá trên cành cây? Hay nỗi đau buồn của dân ta đang rên rỉ
trong thân cây?
