chúng ta từ biệt nhau trên sân ga…”
Đôi khi ngẫm nghĩ lại dĩ vãng, tôi cũng không ngờ rằng hoá ra bao
nhiêu buồn tủi đã tích lại trong lòng tôi.
Năm 46, vào cuối mùa thu tôi lên đường đi công tác khoa học ở trường
đại học Tomsk. Lần đầu tiên tôi đi qua Siberia. Vào tiết cuối thu năm ấy,
miền Siberia thật khắc khổ và ảm đảm. Những cánh rừng già hàng thế kỉ
chạy vùn vụt ngoài cửa xe như một bức tường tối sẫm. Ở những khoảng
rừng thưa thấp thoáng những mái nhà đen ngòm của các làng mạc với những
cánh đồng lạnh lẽo, tuyết đầu mùa đã phủ xuống. Nhũng đàn quạ xơ xác bay
vật vờ trên tuyết. Trời lúc nào cũng xám xịt.
Nhưng ngồi trong toa xe, tôi vui lắm. Người ngồi cạnh tôi trong ngăn
toa là một cựu chiến binh, một anh thương binh đi nạng gỗ; anh ta kể những
chuyện vui, những mẩu giai thoại ở bộ đội làm chúng tôi cười như nắc nẻ.
Tôi không khỏi ngạc nhiên vì cái tài bịa chuyện khôn cùng của anh ta và ở
sau tiếng cười chất phác không hề có ác ý ấy bao giờ cũng cảm thấy một sự
thật sâu sắc. Trong toa ai cũng mến anh ấy lắm.
Qua Novosibirsk, đoàn xe của chúng tôi phải dừng lại một chút ở ngã
ba đường sắt nào đấy. Tôi đứng nhìn ra cửa sổ và đang cười vì một câu đùa
mới của anh bạn đường.
Đoàn xe chuyển bánh, tăng tốc độ; một ngôi nhà ga nhỏ cô đơn lướt
qua cửa sổ và đến khi xe đi qua chỗ bẻ ghi tôi bỗng vụt né người lại rồi ghé
sát mặt vào tấm kính. Duishen đang đứng đấy: Anh ấy đứng cạnh chiếc chòi
canh, tay cầm cờ tín hiệu. Tôi không biết trong lòng tôi đã diễn ra những gì.
— Đứng lại! – Tôi thét vang cả toa xe và lao ra cửa toa, tự mình cũng
không biết làm gì, nhưng tôi chợt trông thấy cái dây khoá ống hơi hãm xe,
liền lấy sức giật ra khỏi dấu niêm phong bằng chì.
Các toa xô mạnh vào nhau, đoàn tàu đột ngột bị hãm lại và đột ngột lùi
về phía sau. Hành lí để trên giá đổ ầm ầm, cốc chén rơi loảng xoảng, đàn bà
và trẻ con kêu ơi ới. Có tiếng ai hét thất thanh:
— Tàu nghiến phải người rồi!
