Vừa lúc đó, ông cụ đem đến những hộp đựng đầy đồ chơi cổ, những cỗ
bài to bản thếp vàng, rất hiếm. Cụ mở chiếc đàn phong cầm cổ, bên trong có
những bức vẽ mục đồng và những bức họa phong cảnh rất đẹp. Cụ dạo một
bản nhạc cổ, tiếng đàn hơi lạc điệu, các nốt đều hơi sai, nhưng khi nghe
thấy điệu nhạc ấy, người đàn bà trẻ trong tranh hình như động đậy. Cụ già
nhìn bức họa với đôi mắt long lanh ngời sáng và nói:
- Phải, đây là một điệu nhạc mà ta biết hát.
- Tôi muốn ra trận! Tôi muốn ra trận! - Chú lính chì vừa kêu vang lên
vừa giãy giụa đến nỗi lăn đùng xuống sàn nhà.
Chú rơi đâu mất rồi, cụ già và cậu bé tìm mãi nhưng chú đã ra đi không
trở lại.
- Lão sẽ tìm thấy chú. - Cụ già nói vậy, nhưng chẳng tìm ra chú lính chì.
Sàn nhà đầy những khe cùng lỗ. Chú lính chì đã lọt qua một khe xuống
phía dưới và mất tích rồi.
Hết ngày hôm đó, cậu bé lại trở về nhà. Nhiều tuần lễ trôi qua.
Đông đến, băng bám trên các cửa sổ, cậu bé phải hà hơi lên các ô kính
thành một hình tròn để nhìn qua ngôi nhà cổ. Kèn đồng và những hình
chạm trổ trên vách gỗ gần như biến hẳn dưới lớp tuyết phủ. Ngôi nhà cổ cô
tịch hơn bao giờ hết, chẳng có ai vào ra cả.
Và quả đúng như thế thật, vì ông già đã chết. Chiều đến, một chiếc xe
dừng lại trước cửa. Người ta đưa linh cữu đi chôn rất xa, trong một cái làng
của họ nhà ông cụ. Xe chuyển bánh. Chẳng có một ai theo, vì bạn bè ông cụ
đã chết từ lâu. Chỉ có mỗi mình cậu bé gửi theo linh xa một chiếc hôn từ
biệt.
Vài hôm sau, người ta bán ngôi nhà. Đứng bên cửa sổ nhà mình cậu bé
trông thấy người ta đem đi tất cả các đồ đạc: chân dung hiệp sĩ và các bà
già, chậu hoa, ghế bành.
Tất cả đồ đạc đều bị phân tán. Bức vẽ người thiếu phụ mà ông già mua
của người bán đồ cũ lại trở về với chủ cũ và treo tại nhà người ấy mãi mãi,
vì chẳng ai quen biết bà ta và cũng chẳng ai quan tâm đến bức họa cũ kỹ ấy.
