TRUYỆN CỔ PHẬT GIÁO - Trang 118

Khi ra đường ta phục sức cực kỳ xinh đẹp, xuống ngựa lên xe. Lúc nào nhà
ta gọi đến, lắm kẻ kính thưa hầu hạ. Trong cảnh đó thử hỏi còn chi hơn?
Theo ý tôi đó là thú vui độc nhất".
Vị thứ tư lại bảo: "Giữa đời, tiền bạc, quyền tước có lẽ còn dễ tìm hơn giai
nhân. Riêng về tôi, người nào có được ba nàng hầu tuyệt sắc, kẻ ấy chưa
chắc vua chúa sánh bằng! Còn thú gì vui hơn: Khi ngắm nét hoa tươi đẹp,
bâng khuân dường lạc non hồng; lúc nghe giọng hát du dương; ngơ ngẩn
như vào động bích. Lại còn lúc khi cùng người ngọc bàn câu phong tuyệt,
cạn chén đồng tâm, chắc rằng hạnh phúc giữa trần hòan không qua mấy
điều tôi đã kể". Sau khi tỏ bày ý kiến, bốn vị đều cho chỗ nhận xét của
mình là đúng, cùng nhau tranh luận phân vân.
Bấy giờ, cách đấy không xa, Ðức Phật đang đi kinh hành xung quanh Kỳ
Hoàn tịnh xá. Nghe mấy lời ấy, Ngài động lòng thương xót, liền bước đến
hỏi: "Các ông bàn luận chuyện gì thế?". Bốn vị Tỳ kheo không dám che
giấu, phải đem sự thật thưa lên. Ðức Phật bảo: "Những lời mà các ông vừa
nói, đều là đường lối đi vào sự lo sợ, đau buồn không phải hạnh phúc lâu
dài, chân thật, vì sao? - cảnh vật dù tươi đẹp trong mùa xuân, nhưng sang
thu đông là phải tàn tạ héo khô. Thân quyến tuy sum họp vui cười, song có
lúc đau khổ vì sinh ly tử biệt. Tiền của, ngựa xe là những vật không lâu
bền, và khi chết ta không thể đem theo. Ðến như sắc dục là một mối nguy
vô cùng nó làm cho con người thân thể suy mòn, tinh thần mờ mệt. Những
cảnh hư nhà, mất nước đều từ ấy sinh ra. Tóm lại bao thú vui các ông vừa
kể, đã mong manh ngắn ngủi, lại chính là nguyên nhân cho sự luân hồi đau
khổ về sau. Chỉ có cảnh niết bàn là sáng suốt, thường còn, an vui, trong
sạch. Ðấy mới chính là nguồn hạnh phúc chân thật lâu dài. Là Sa môn đã
lánh trần tìm đạo, các ông đừng để cho sự vui giả dối ám ảnh, mà tiến theo
con đường chân chánh, sáng suốt của mình".
Tiếp theo mấy lời ấy, Ðức Phật lại nói kệ rằng:
Thương mừng sinh lo
Thương mừng sinh sợ
Biết rõ thương mừng
Ðâu còn lo sợ?