- Anh xem em hôm nay có vẻ không được vui. Nhưng anh thì anh vui
lắm. Rồi em xem: Em với anh biết nhau lâu hơn một chút nữa thì em mới
biết rằng đối với đàn bà, anh có thể làm tất cả những việc tốt mà người ta
có thể làm được... Mẹ anh cũng nhân đức lắm, thấy anh làm như thế thì
chính mẹ anh cũng bằng lòng.
Đến tận lúc ấy, Hải mới biết cái đời của Trâm.
Trâm nói như thế này:
- Anh ơi, anh thì anh có mẹ, mà em, thì mẹ em chết từ khi em lọt lòng.
Em không biết mặt mẹ em một ngày nào. Vậy em không khóc mẹ em. Em
ở với thầy em. Thầy em nghiện rượu và cho em đi hát. Em đã hát ở Gia
Quất và Ngã Tư một độ. Nhưng bởi vì chủ nhà xử với em khắc nghiệt quá,
em bỏ chốn đi và em về ở với chị em, mở một ngôi hàng xén để sống cho
qua ngày đoạn tháng. Và em đã lấy chồng.
Em không biết rằng chồng em có yêu em không: nó ác lắm, nó nghiện và
đánh bạc. Khi nào không có thuốc cho nó hút hay không có tiền để nó đi
đánh bạc, nó đánh em thừa sống thiếu chết và nó dọa bỏ em.
Nó hơi điên thì phải. Một hôm nó quăng cả đống bát vào đầu em, và
hình như chưa thấy thế làm thỏa, nó lại lấy dao thái thịt dọa đâm em nữa.
Mọi người can nó. Nó không đâm em được, nhưng nó đánh, đánh, đánh đến
nỗi chị em bạn phải đưa em vào nhà thương. Em hãy còn tật ở tay đây.
Nhưng nó thì nó phải vào nhà pha rồi, ba năm nữa mới được ra, bởi vì nó
can vào một vụ đi lừa ô- tô của một người Tây làm báo.
Hải nghe chuyện mà rầu rĩ cả tấm lòng. Chàng thấy tất cả những chuyện
ấy vào tuổi ba mươi và gục đầu xuống bàn như Đức Phật khi thấy cõi đời là
bể khổ. Đức tối cao tối đại ơi! Ở đời này nhiều tội lỗi thái quá, ở đời này
nhiều sự làm nẫu lòng người quá. Ở dưới mắt ngài, có những người đàn bà
là tôi con của ngài. Ngài sinh ra họ và ngài đặt ở bên cạnh chúng tôi như
một món ăn ngon. Họ trông đẹp quá, mong manh quá đến nỗi chúng tôi
không dám mó tay vào. Đức đại từ đại bi ơi! Ở dưới mắt ngài là có những
người đàn bà khác suốt đời không được một tình thương, một tình yêu nào
cả, Đức đại từ đại bi ơi, ví dụ như Trâm chẳng hạn: một người đàn ông cưỡi
