yên tâm lại ngủ tiếp.
Tito đã lẩn sang một bên, nhưng bây giờ nó lại quay trở lại đi lặng lẽ
như một cái bóng vòng quanh cái khối người nằm bất động và nghi ngại
ngửi hít chỗ cà phê đựng trong chiếc ca sắt tây. Yên ngựa từ trong bóng
đêm lao ra theo sát chân nó, xem xét cái chảo đựng một số bánh mì khô, và
bôi bẩn vào đó. Ở trên bụi cây bên cạnh có treo cái dây cương. Lũ sói
không biết đó là cái gì nhưng vẫn cứ nhay nát ra. Cuối cùng chúng vớ được
mấy túi mỡ, muối và bột bèn tha đi thật xa ra ngoài đồi và vùi xuống đất.
Sau khi đã gây cho kẻ thù càng nhiều điều khó chịu càng tốt như thế,
Tito và Yên ngựa bỏ về khe xói nhỏ um tùm cây cối. Tại đây Tito xem xét
kĩ cái hang do một con sóc sống dưới đất đào và về sau được những con vật
khác khơi rộng mãi ra, trong số đó có cả một con cáo đã từng cậy khỏe đuổi
cổ những con đang sống ở đó đi. Tito sốt sắng bắt tay vào việc đào hang
rộng thêm ra. Yên ngựa ngơ ngác theo dõi nó, và chỉ khi nó mệt nhoài chui
ra ngoài thì con sói đực mới chui vào. Nó đánh hơi một vòng quanh hang kĩ
lưỡng rồi bắt đầu làm việc, đùn đất ra ngoài bằng hai chân sau. Đến khi sau
lưng nó dồn hẳn lên một ụ đất nhỏ thì nó bò và đẩy tiếp chỗ đất đó ra ngoài.
Cứ thế chúng làm việc liền mấy giờ đồng hồ, không trao đổi với nhau một
lời nào cả nhưng vẫn hiểu rõ ý nhau đến mức luôn luôn giúp đỡ nhau kịp
thời. Khi mặt trời mọc thì trước mắt chúng đã là một cái hang có thể dùng
làm nơi ẩn nấp của chúng trong trường hợp nguy kịch, tuy rằng dĩ nhiên là
nó chẳng thể nào so sánh nổi với ngôi nhà ấm cúng cũ ở dưới khe trũng phủ
đầy cỏ.
XIII
Mặt trời lên cao, trước hết gã ngoái cổ xem con ngựa của mình ra sao.
Chẳng có ngựa ở đó nữa. Con ngựa đối với dân đồng cỏ cao cũng y hệt như
con tàu đối với người thủy thủ, và đôi cánh đối với con chim. Thiếu ngựa
gã hoàn toàn bó tay chẳng khác gì một con người lạc hướng giữa đại dương
hay một con chim gãy cánh. Một người bộ hành lạc vào đồng cỏ sẽ phải
